6 Şubat 2023 Kahramanmaraş sarsıntıları sonucunda ülkemiz büyük bir acı yaşadı ve 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti.

Acı sarsıntının akabinde Türkiye’nin birinci gündem unsuru sarsıntı oldu. Bu kapsamda Afet Bakanlığı’nın kurulması yine gündeme geldi.

TBMM’NİN GÜNDEMİNE GELDİ

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş zelzelesinin çabucak akabinde kurulan “TBMM Zelzele Araştırma Komitesi Raporunda”; Afet ve Acil Durum İdaresi (AFAD) Başkanlığı’nın Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmesiyle birlikte İçişleri Bakanlığına bağlandığını, “Risk idaresinde kurumun daha güçlü bir yapıya sahip olması gerektiğini tespit etmiştir. Risk azaltma odaklı bir afet idare sisteminin kurumsal yapılanması yine düzenlenmeli; Afet, Acil Durum ve İklim Değişikliği Bakanlığı adıyla bir bakanlık kurulmalı.” denildi.

RAPOR, TÜM KURUMLARA GÖNDERİLDİ

Raporda ayrıyeten, kurulacak Afet, Acil Durum ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde bir koordinasyon ünitesi kurulması ve bu ünite vasıtasıyla ülke üst yapı ve altyapısının afetlere hazırlık düzeylerinin daima denetim edilmesi de teklif edildi.

Rapor başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere tüm ilgili kurumlara gönderildi.

“BİR BAKANLIK OLARAK GÜNDEME GELEBİLİR”

Raporun akabinde 2023 Mayıs ayında katıldığı bir televizyon programında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise “Muhalefet yahut muhalif yapılar bu çeşit şeyler üzerinde kimi arayışlar içerisine girdiler. Bir Afet Bakanlığı’nın kurulması üzere bir tespit var. AFAD var ancak bu bir bakanlık boyutunda değil. Bunu bir bakanlık boyutuna çıkarmak üzere bir bahis kelam konusu. Bunlar üzerinde düşünülecek bahisler. Bir AFAD olarak değil de bir bakanlık olarak gündeme gelebilir.” demişti.

AFET BAKANLIĞI İLE İLGİLİ GÜNDEME GELENLER

Afet Bakanlığı’nın kurulması halinde sarsıntıya karşı dirençli kentlerin inşa edilmesinin sürat kazanması gündemde.

Bakanlığın yaşadığımız kentlerimizi dirençli hale getirmek ve halkı zelzele konusunda şuurlu hale getirmek için çalışmalar yapması bekleniyor. Bu çalışmalar sonucunda artık o kentte yaşayanların zelzeleyle yaşama kültürünü öğrenmesi bekleniyor.

Bakanlığın afetlere karşı, mahallî idarelerle kordineli bir halde çalışması da gündeme gelenler ortasında.

BAKANLIKLARDA YENİ ADIMLAR

Ayrıca yangın, sel, sarsıntı ve salgın hastalıklar üzere durumlara karşı Sağlık Bakanlığı ise geçtiğimiz şubat ayında, 81 vilayet valiliğine ve vilayet sıhhat müdürlüklerine “Halk Sıhhati Acil Müdahale Ekipleri” kurulmasına ait yazı gönderdi.

Türkiye’nin sarsıntı başta olmak üzere su taşkınları, toprak kayması, kaya düşmesi, çığ üzere doğal afetler, bulaşıcı hastalıklar ve salgınlar bakımından riskli bir coğrafyada bulunduğu belirtilen yazıda; afetler sonrasında sıhhat alanında öğrenilmiş derslerin tespit edilmesi ve bu dersler doğrultusunda, Bakanlığın gelecekteki muhtemel afet ve acil durumlara hazırlık ve cevap kapasitesinin geliştirilmesi gayesiyle kapsamlı çalışmalar yürüttüğü kaydedildi.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ise afet ve acil durumlarda AFAD grupları ile koordineli çalışacak ve tamamı öğretmenlerden oluşan MEB Arama ve Kurtarma Ünitesi (AKUB) takımları kurdu.

81 ile gönderilen genelgede, bu eğitimlerin aktifliğinin artırılması için tüm ünitelerin yapması gereken misyonlar tek tek sıralandı.

Buna nazaran, MEB merkez ve taşra teşkilatı ile okul ve kurumlarda, afet ve acil durum hizmetlerinin daha aktif bir biçimde yürütülmesi ve şuurun geliştirilmesi emeliyle eğitim yüklü çalışmalara sürat verildi.

BU YIL 32 BİNDEN FAZLA ZELZELE OLDU

Öte yandan “Deprem Tehlike Haritası”na nazaran 485 canlı fay segmenti bulunan Türkiye’de bu yıl 32 binden fazla sarsıntı meydana geldi.

Bunlar ortasında büyüklüğü 4 ve üzerinde 104, 5 ve üzerinde 6, 6 ve üzerinde 2 sarsıntı yaşandı.

Saatte ortalama 5 sarsıntı meydana gelen Türkiye’de bu yıl en fazla sarsıntının meydana geldiği kentler sırasıyla Balıkesir, Muğla, Malatya, Kütahya oldu.

25 YILDA EN FAZLA SARSINTI 2023 YILINDA

2000 yılı ve sonrasında Türkiye’de en fazla sarsıntı, Kahramanmaraş zelzelelerinin meydana geldiği 2023’te yaşandı.

2000’de 745 zelzelenin kaydedildiği Türkiye’de 2010’da 16 bin 451, 2020’de 32 bin 767, 2023’te 74 bin 234, 2024’te 31 bin 890 sarsıntı meydana geldi.

SON 125 YILDA 7 BİN 554 DEPREM

“Deprem ülkesi” olarak tanımlanan Türkiye’de, Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) datalarına nazaran, 1900’den bu yana büyüklüğü 4 ve üzeri 7 bin 554 zelzele yaşandı.

Şiddetiyle hasara, can kaybına neden olan büyüklüğü 6 ve üzeri zelzele sayısı ise 111 oldu.

“6,8 MİLYON RİSKLİ KONUT”

Ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum da “Tüm Türkiye’de 6,8 milyon riskli konut kelam konusu. Bunların 1,5 milyonunun ivedilikle dönüşmesi gerekiyor yani yaklaşık yüzde 25-30’u. İstanbul ölçeğinde ise 1,3 milyondan 230 bin hemen dönüşmesi gereken konut var.” demişti.