Pek çok insan hayatının aşikâr bir periyodunda hazımsızlık (dispepsi) sorunu ile karşılaşabiliyor. Çoğu vakit önemsenmeyen ancak ömür konforunu olumsuz etkileyen bu sorun; beslenme alışkanlıkları ve gerilimle ilgili olarak ortaya çıkabiliyor. Bazen de hazımsızlık birtakım problemlerin habercisi olabileceğinden, bilhassa buna eşlik eden ve geçmeyen şiddetli mide ağrıları, kilo kaybı yahut kanama varsa vakit kaybetmeden uzman doktora başvurmak gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Kaplan, hazımsızlık ile ilgili bilgi verdi. 

Hazımsızlık sindirim sistemi sorunudur

Hazımsızlık, yemek yerken yahut yemekten uzun müddet sonra bile tokluk hissiyle ortaya çıkan, genelde kramp üslubunda karın ağrısı, geğirme ve reflünün eşlik ettiği bir sindirim sistemi meselesidir. Birden fazla vakit, altında yatan net bir neden olmayan bu sorun, ekseriyetle beslenme ve hayat stili değişiklikleri, terapi ve ilaçlarla tedavi edilebilir. Dispepsi olarak bilinen hazımsızlık, halk ortasında mide rahatsızlığı olarak tanımlanır. Kişi yemeğinin birçoklarını bitirmemiş olsa bile, tokluk hissi nedeniyle yeme isteği olmayabilir. Yemekten sonra oluşan rahatsız edici tokluk hissi ağrı ve yanmaya dönüşür. 

Mide ekşimesiyle karıştırılmamalı

Mide ekşimesi, mide asidinin mideden çıkıp yemek borusuna geri kaçmasıyla oluşur. Hazımsızlık ve mide ekşimesi semptomları aynı anda ortaya çıkabilir. Dispepsi genellikle hafif bir rahatsızlık olduğundan, birçok insan sorun bariz hale gelmeden tıbbi yardıma gereksinim hissetmez. Dispepsi uzun müddetli ve tekrarlayan bir sorun haline geldiğinde, çoklukla altta yatan öbür bir rahatsızlığın yahut bozukluğun sonucu olabilir.

Fonksiyonel hazımsızlık olabilir

Fonksiyonel dispepsi, bağırsak-beyin etkileşiminin bir bozukluğu olarak da ortaya çıkabilir. Bu bozukluk, beyin ve bağırsağın birlikte çalışma biçimindeki sıkıntılarla bağlantılıdır. Birlikte ortaya çıkan semptom gruplarıdır. Bazen bu rahatsızlığa neyin sebep olduğunu tespit edilemeyebilir. Gerekli tetkiklerle teşhis konularak uygun tedavi planlanır.

Hazımsızlığın 7 işareti

Hazımsızlık şu belirtilerle başka meselelerden ayrılır;

• Yemek sırasında erken doyma yahut tipik bir yemeği bitirememe durumu. 
• Yemek yedikten sonra gerekenden daha uzun süren rahatsız edici tokluk hissi.
• Göğüs kemiklerinin çabucak alt kısmı ile göbek deliği ortasındaki bölge olan üst karın bölgesinde hafifçe şiddetliye gerçek hissedilen tipik ağrı.
• Üst karın bölgesinde yanma hissi. 
• Karın bölgesinde şişkinlik yahut sıkışma hissetme.
• Bulantı hissi nedeniyle ortaya çıkan kusma.
• Besinleri geğirerek çıkarmak.

Hazımsızlık nedeniyle bazen mide ekşimesi de görülebilmektedir. Mide ekşimesi, yemek sırasında yahut sonrasında göğsün ortasında oluşan ağrı yahut yanma hissidir. Bu his boyun ya da sırtta hissedilebilir. 

Bu belirtiler varsa dikkat!

Şiddetli yahut daima karın ağrısı, kilo kaybı yahut iştahsızlık, tekrarlayan kusma, siyah renkli dışkı görünümü, yutma zahmeti, yorgunluk yahut halsizlik hissi ile sarılık olarak da isimlendirilen cilt yahut gözlerin sararması durumları kelam konusu ise vakit kaybetmeden bir uzman tabibe başvurulmalıdır. Zira hazımsızlığın birtakım belirtileri reflü, mide ülseri, irritabl bağırsak sendromu yahut önemli mide bağırsak hastalıklarının birinci sinyali olabilmektedir. Belirtileri dikkate almamak daha önemli mide bağırsak hastalıklarının tedavisinde erken teşhis ihtimalini ortadan kaldırmaktadır. 

Hazımsızlığın oluşmaması için kimi pratik tedbirler alınabilir;

• Çay, kahve, asitli ve kafeinli içeceklerin tüketimi azaltılmalı. 
• Yatakta baş ve omuzlar üstte yatılmalı. Bu uyurken mide asidinin üst çıkmasını önleyebilir. 
• Sigara ve alkolden uzak durulmalı.
• Eğer fazla kilo sorunu varsa verilmeli. 
• Yatmadan 3-4 saat evvel yemek yenmemeli.
• Aşırı baharatlı yahut yağlı yiyecekler tüketilmemeli.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı