Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu’nun moderatörlüğünde düzenlenen “Erken İhtardan Tahlile: Yangın Söndürmede Teknoloji” panelinde kelam alan eski Orman Genel Müdürlüğü Yangınla Gayret Daire Lider Yardımcısı ve Yangın Teknoloji Uzmanı İlhami Aydın, artık yangınların biçiminin değişip, gücü ve şiddetinin arttığına dikkati çekerek, değişen kurallara nazaran kendilerini yine değerlendirmeleri gerektiğini söyledi. Aydın, Türkiye’de de artık yeni olağana alışılması gerektiğinin altını çizerek, yangınlı gün sayısının 40’ın üzerine çıktığını, yeni olağanda yangınların sayısının ve şiddetinin artacağını söyledi.
Başarsoft Kurucu Ortağı ve Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Dabanlı ise OGM ile orman yangınlarının modellemesi, simülasyonu ve yangına müdahaleyle ilgili yapay zeka takviyeli sistemleri içeren proje üzerine çalıştıklarına dikkat çekti. Projede, Amerika ve Kanada üzere farklı ülkelerin modellerini akademik olarak araştırdıktan sonra Türkiye’ye uyarladıklarını söz eden Dabanlı, birçok alandaki veri ve sistemlerle entegrasyon yapıldığını kaydetti. Dabanlı, yangın riskinin ağır olduğu yerlerde de bir model geliştirildiğini belirterek, birçok sistemin entegre edilerek meteorolojiden alınan datalarla sistemin çalıştığını anlattı.
Yangınlara müdahalede yapay zekadan takviye alınacak
Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi Matematik Bölümü Başkanı Özgür Martin de OGM ile birlikte Koç Dijital vasıtasıyla çalıştıklarının bilgisini vererek, bu kapsamda bir yapay zeka projesine karar verildiğini lisana getirdi. Projeyle, yangın risk haritası oluşturarak, bu haritayla yangın müdahale planı ve optimizasyonu amaçladıklarını vurgulayan Martin, OGM, Meteoroloji Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğünden bilgi topladıklarını tabir etti. Martin, kelam konusu datalarla yaklaşık 400’den fazla değişken belirlediklerine dikkati çekerek, “Bunları kullanarak modelleme yaptık. Bu 20 bin alt bölgede yaptığımız modellemenin sonunda hem yangın risklerini çalıştırıyoruz hem de risk ataması yapıyoruz. Saatlik ve önümüzdeki 7 gün için iddia yapıyoruz” diye konuştu.
Takip sistemleri uçak ve helikopterlerde de kullanılıyor
Panelde konuşan HAVELSAN Sivil Havacılık Eğitim Sistemleri Program Müdürü Mustafa Kılınç ise orman yangınlarıyla çabada eğitim simülatörüyle, gerçek hayatta deneyimlenmekten korkulan, maliyetli konuları, çok rahat bir biçimde deneyimleyebildiklerini aktardı. Simülatörün en kıymetli avantajının yanlıştan öğrenme yapılarak bir eğitim ortamı sunması olduğuna işaret eden Kılınç, bu sayede simülatörlerin kullanımının yaygınlaştırılmasını sağladıklarını belirtti.
Arvento Taşınabilir Sistemleri Kurucu Ortağı ve Üst Yöneticisi Özer Hıncal da araç takip sistemlerine ait bilgi vererek, sistemle aracın nerede olduğunu, nerelerde ne kadar durduğunu takip ettiklerini gösterdiklerini söyledi. Birçok bölümde kullanımın kelam konusu olduğunu aktaran Hıncal, sistemlerin kimilerini helikopterlerde ve uçaklarda da kullanabildiklerini söz etti.
TUSAŞ Sistem Mühendisliği Yöneticisi Ahmet Cumhur Özcan ise insansız hava araçlarının (İHA) ve yazılım teknolojilerinin günümüzde orman yangınlarıyla gayretin büyük bir modülü olduğunu anlatarak, OGM ile Aksungur üzerinden iş birliği yaptıkları bilgisini paylaştı.
Etkinliğin ikinci gününde düzenlenen “Yangın İdaresi ve Risk Farkındalığına Yönelik Toplum Tabanlı Yaklaşımlar” ile “Entegre Yangın İdaresi İçin Yenilikçi Yaklaşımlar ve İleri Teknolojiler” panelleri de dünyaca ünlü pek çok uzman ismi bir ortaya getirirken, “Yeşil ve Dijital Dönüşümün Temelleri: Kritik Mineraller İçin Yeni Çağ” başlıklı panel de iştirakçilerin ağır ilgiyle takip edildi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı