Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, rüyaların ruhsal ve nörobilimsel açıdan manası, fonksiyonu ve bireyin iç dünyasını yansıtma biçimleri hakkında bilgi verdi.

Rüyalar, bilinçdışındaki bastırılmış his ve istekleri sembolik olarak yansıtıyor…

Rüyaların, uykunun en dikkat çeken ve en karmaşık kesimlerinden biri olduğunu söz eden Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Günümüzde nörobilimsel çalışmalar, hayallerin bilhassa REM uykusunda ağırlaştığını ve bu evrede beynin duygusal öğrenme, gerilimle başa çıkma ve hafıza bütünleştirme fonksiyonlarının faal olduğunu gösteriyor.” dedi. 

Rüyaların birebir vakitte bilinçdışında gizli kalan his, fikir ve isteklerin sembolik bir lisanı olarak ortaya çıktığını aktaran Erol, psikanalitik yaklaşıma nazaran ise düşlerin, kişinin bastırdığı ya da farkında olmadığı dürtülere ve hislere ışık tuttuğunu açıkladı.

Bazı hayaller evrensel…

“Her birey içinde bulunduğu duruma has düşler görse de; kabuslar, düşmek, uçmak, bir yerlere geç kalmak ya da vefatla ilgili hayaller aslında kozmik temaları barındırır.” diyen Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Düşme rüyaları denetim kaybı ve güvensizlik hissini, uçma düşleri özgürleşme dileğini, geç kalma düşleri ağır sorumluluk ve korkuyu, vefatla ilgili hayaller ise bazen bir periyodun kapanıp yeni bir sürecin başlamasını sembolize edebilir.” dedi.

Erol, bu çeşit düşlerin, bireyden şahsa değişse de çoğunlukla iç dünyamızda sağlıklı bir halde işlenmesi gereken hisler olduğunu düşündürdüğünü lisana getirdi.

Tekrarlayan hayaller çözülememiş bahislerle ilgili! 

Çok sık görülen düşlerin bir manası olup olmadığını değerlendiren Uzman Klinik Psikolog İpek Erol şunları söyledi: 

“Tekrarlayan düşler çoklukla zihnin çözülememiş hususları tekrar gündeme getirmesiyle oluşur. Yani bilinçdışı; çözülmemiş bir duyguyu, bastırılmış bir çatışmayı ya da geçmişten kalan bir tecrübesi tekrar tekrar gündeme getirir. Bu hayaller bir bakıma kişinin hayatında bakması gereken bir alan olduğunu gösterebilir. Örneğin çocuklukta yaşanmış bir kayıp ya da travmatik bir olay, yıllar sonra farklı sembollerle tekrar duşta belirebilir. Bazen de yetişkinlikte ağır gerilim, ilgi sorunları yahut geleceğe dair telaşlar, zihnin birebir hayal temasını daima canlandırmasına neden olur. Bu döngü, mevzunun işlenmediğini ya da duygusal açıdan bütünleştirilemediğini gösterir. Psikoterapi sürecinde tekrarlayan düşlerin değeri büyüktür. Danışanın bu düşleri ayrıntılı biçimde paylaşması, terapiste içsel çatışmalar hakkında değerli ipuçları verir. Birden fazla vakit, bu hayallerin anlaşılmasıyla birlikte tekrarlama döngüsü de zayıflar.”

Rüyalar kişinin iç dünyasını yansıtsa da tek bir duştan bütüncül yorum yapılamaz! 

Çocuklukta ve yetişkinlikte görülen hayaller ortasında besbelli farklar bulunduğuna dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Çocukluk düşleri daha çok güvenlik, endişe ve anne-baba figürleri etrafında şekillenirken; yetişkinlikteki hayaller iş, sorumluluk, münasebetler ve kimlik çatışmalarıyla ilişkilidir. Yani hayaller da gelişimsel süreçlerimizle birlikte evrilir.” dedi.

Rüya görmenin, insan beyninin uyku fizyolojisinin doğal bir modülü olduğunu lisana getiren Erol, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Dolayısıyla hiç hayal görmeme sözü teknik olarak gerçek değildir; zira REM uykusu sırasında herkes düş görür. Lakin hayallerin hatırlanıp hatırlanmaması, ferdî farklılıklara ve çeşitli psikolojik-fizyolojik etkenlere bağlıdır. Rüya hatırlama sıklığını etkileyen faktörlerden biri uyku yapısıdır. REM evresinden çabucak sonra uyanan bireyler düşlerini daha kolay hatırlarken, derin uyku evrelerinde uyananlar düşlerini ekseriyetle hatırlamazlar. Ayrıyeten gerilim seviyesi, duygusal yoğunluk ve travmatik yaşantılar da hayal hatırlama sıklığını artırabilir. Unutulmamalıdır ki sık düş görmek ya da hayalleri sık hatırlamak, tek başına bir ruhsal sorun göstergesi değildir.

Rüyalar üzerinden kişinin iç dünyasında dair çıkarımlar yapmak mümkün olsa da tek başına bir hayal üzerinden şahsa dair bütüncül bir yorum uygun olmaz. Hayallerin içeriği, tekrarı ve bireyde uyandırdığı hisler dikkate alındığında, danışanın iç dünyasını anlamak için güçlü bir yol sunar.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı