Bebeklerde görülen doğumsal kalp hastalıkları, anne karnındaki gelişim sürecinde ortaya çıkan önemli sıhhat problemleri ortasında yer alıyor. Yaklaşık olarak her 100 bebekten biri bu hastalıkla dünyaya gelirken, belirtiler birden fazla vakit fark edilmediği için teşhiste gecikmeler yaşanabiliyor. Halbuki ki morarma, nefes darlığı ya da beslenme zorluğu üzere önemsenmeyen belirtiler kalpte önemli bir sorunu işaret ediyor olabilir. Bu nedenle ailelerin belirtileri güzel tanıması, sistemli denetimleri aksatmaması ve riskli durumlarda uzman takibinde olması, bebek için hayati önem taşıyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Hakan Ceyran, çocuklarda kalp hastalığının belirtileri hakkında bilgi verdi. 

Her 100 bebekten biri doğuştan kalp hastalığı ile karşılaşabiliyor  

Doğumsal kalp hastalıkları, hamilelik devrinde bebeğin kalbinde gelişen anomalilerdir.

Bebeğin kalbi anne karnında hakikat bir gelişme göstermediği için ilerleyen süreçte yapı ve fonksiyon bozukluklarına sahip olur. Yaklaşık olarak yeni doğan her 100 bebekten biri doğuştan kalp hastalıkları ile karşı karşıyadır. Şayet annede doğuştan kalp hastalığı varsa bebekte hastalık görülme riski artar. Yeniden bebeğin kardeşlerinden birinde doğuştan kalp hastalığının olması da riski artırmaktadır. Bu nedenle 35 yaş ve üzerinde hamilelik yaşayan, daha evvel doğuştan kalp hastalığı ve/veya öteki anomalili bebek dünyaya getiren şahısların detaylı fetal ekokardiyografik tetkikleri yaptırması gerekir. Saptanmış kalp anomalileri olan bebek doğumlarının bilhassa çocuk kardiyoloji ve çocuk kalp cerrahi kısımları olan ve yenidoğan ağır bakım ünitesine sahip hastanelerde yapılması gerekir.

Bebeklerde doğuştan kalp hastalığının 5 işareti 

Ailelerin, bebekteki mümkün kalp hastalıklarını erken fark edebilmesi ve tabibe başvurması için kimi durumlara dikkat etmesi gerekir.

1. Morarma (siyanoz): Dudaklarda, tırnaklarda yahut ciltte mavi-mor renk değişikliği dikkat edilmesi gereken durumlardandır. Bu belirtiler kandaki oksijen düzeyinin düşük olduğuna işaret edebilir. Fallot tetralojisi (mavi bebek hastalığı), büyük damarların kalpten aykırı çıkması, akciğer damar darlığı ve/veya yokluğu üzere esas hastalıklar morarma ile seyredebilir.
2. Nefes alma zorluğu: Bebekte süratli nefes alıp verme, burun kanatlarının açılması yahut göğüs kafesinin çekilmesi üzere belirtiler kalp sorunlarına işaret edebilir.
3. Beslenme sıkıntıları: Bebek emerken çabuk yoruluyorsa, az ölçüde süt alıyor ve kilo alamıyorsa bu bir kalp hastalığı belirtisi olabilir, dikkat edilmelidir.
4. Huzursuzluk yahut halsizlik: Sürekli huzursuzluk ya da çok halsiz bir görünümü varsa takip edilmelidir. 
5. Kilo alımında gerilik: Bebek, yaşına nazaran gereğince kilo alamıyorsa ya da büyüme eğrisinden sapma varsa bu durum kalple ilgili olabilir. Kalpte kıymetli delikler, ana damarda (aorta) önemli darlıklar üzere en önemli hastalıklar bu bulgular ile seyredebilir.

 Pediatrik takip gerektiren durumlar

Bebeklerde kalp çarpıntısı yahut olağandışı nabız değerlidir. Bebeğin nabzı süratli yahut sistemsiz ise takip gerekebilir. Tekrar kalpte üfürüm dediğimiz durum tabi ki her vakit önemli bir sorun olmayabilir, lakin bir pediatrik kardiyoloji uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve takip edilmelidir.

Ne vakit çabucak tabibe başvurulmalı?

Bebeklerde rastgele bir bayılma yahut şuur kaybı olduğunda çabucak doktora başvurulmalıdır. Soğuk terleme ve solgunluk durumu kalp yetmezliğini işaret edebilir. Kusma ile birlikte morarma yahut nefes darlığı yaşanması acil müdahale gerektirebilir. Şayet bu belirtilerden rastgele biri fark edilirse vakit kaybetmeden bir tabibe gidilmelidir.

Kalp hastalıklarına karşı aileler şuurlu olmalı

Yeni doğan bebeklerde rutin denetimler değerlidir. Bilhassa riskli gebelik sonrası doğan bebeklerde birinci ayda kesinlikle bir pediatrik kardiyoloji denetiminden geçmelidir. Genetik faktörler değerli bir etken olduğu için ailede doğumsal kalp hastalığı hikayesi varsa bebeğin kalp sıhhati daha dikkatli izlenmelidir. Hekimin önerdiği aşılar yaptırılmalı ve enfeksiyon tedbirleri alınmalıdır. Zira kalp hastalığı olan bebeklerde enfeksiyon riski önemli komplikasyonlara yol açabilir. Bilhassa RSV üzere virüslerden korunma değerlidir. Yeniden bebeğin tedavi süreci içerisinde tabibin önerdiği ilaç ve tedavilere tam ahenk sağlanmalıdır. Doğuştan kalp hastalıklarının büyük çoğunluğu, gerçek teşhis konulduktan sonra tedavi edilebilmektedir. Tedavide girişimsel kardiyolojik yolların yanında, çocuk kalp ameliyatları ile çocuklar sağlıklı olarak ömürlerine devam edebilirler. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı