Karın içindeki doku ve organların, kasık kanalındaki doğumsal bir açıklık yoluyla dışarı çıkması olarak tanımlanan kasık fıtığı, bebeklerde ve çocuklarda en sık rastlanan doğumsal meselelerden birini oluşturuyor. O denli ki her 100 çocuktan 1 ile 4 ortasında kasık fıtığı görülüyor. Kasık fıtıklarının üçte birinin tanısı ekseriyetle birinci altı ay içerisinde konulurken, sonraki yaşlarda da tespit edilebiliyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Kaan Maşrabacı, kasık fıtığının bir günlük yenidoğan bebekten daha ileri yaşlara kadar her yaş kümesinde görülebildiğini belirterek, “Kasık kanalındaki açıklık testisin inişiyle bağlantılı olduğu için kasık fıtıkları erkeklerde kızlara oranla 4 ila 20 kat daha sık görülmektedir” diyor. Çocuklarda kasık fıtığının resen iyileşmediğine ve tedavide gecikildiğinde önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabildiğine dikkat çeken Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Kaan Maşrabacı, “Bu nedenle, kasık fıtığı ameliyatı teşhis konulduktan sonra en kısa vakitte yapılmalıdır. Zira, vaktinde ameliyat ile tedavi edilmezse acil müdahale gerektiren bir tablo olan fıtık boğulmasına neden olabilir. Fıtığın sıkışıp boğulması kasık kanalında sıkışan organlarda kangren (çürüme) meydana gelmesine yol açabilir. Ayrıyeten erkek çocuklarında kasık kanalından geçen testise ilişkin damarlara baskı yaparak testis gelişimini bozabilir. Vaktinde ve tecrübeli çocuk cerrahları tarafından gerçekleştirilen ameliyat ise çocukların kısa müddette sıhhatlerine kavuşabilmelerini sağlar” diyor. 

Pek çok etken taban hazırlıyor

Çocuklarda kasık fıtığı doğumsal nedene bağlı olarak gelişiyor. Normalde doğumdan sonra kapanması gereken kasık kanalının açık kalması sonucu meydana geliyor. Öne sürülen yer hazırlayıcı etkenlerin başlıcaları;   prematürite (erken) doğum, düşük doğum yükü, ailenin başka bireylerinde de kasık fıtığı varlığı, hidrops fetalis, mekonyum peritoniti, assit, cinsiyet gelişim bozuklukları, karın duvarı anomalileri, inmemiş testis, kistik fibroz, bağ dokusu hastalıkları, ventriküloperitoneal (beyin ile karın arasındaki) şantlar ve daima periton (karın boşluğu) diyalizi halinde sıralanıyor.

Kasık bölgesinde ağrısız şişliğe dikkat!

Bebeklik periyodunda oluşan kasık fıtığını anneler birçok vakit bebeğinin altını değiştirirken fark ediyorlar. Daha büyük çocuklarda ise fıtığın varlığı çocuk giydirilirken yahut banyo sırasında görülüyor. Kasık bölgesinde (erkeklerde ayrıyeten torbasında) beliren ve tabiatıyla yahut üzerine bastırılınca kaybolan ağrısız şişlik, tipik belirtisini oluşturuyor. Ikınma, ağlama ve öksürme üzere karın içi basıncının arttığı durumlarda şişlik daha bariz hale geliyor. Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Kaan Maşrabacı, bu şişliklerin sıklıkla birinci muayenede görüldüğünü belirterek, “Görülmediği durumlarda valsalva hareketi, balon şişirtme, çocuğu ayakta gözlemleme yahut karın alt kısmına baskı uygulayacak halde elle sıvazlama üzere sistemlerle şişliğin belirmesi sağlanabilir. Kimi vakit inceleme sırasında fıtık saptanmayabilir. Bu durumlarda annenin verdiği hikaye teşhis için önemlidir” diye konuşuyor.  

Organ kaybına neden olabiliyor! 

Çocuklarda kasık fıtığı zaten iyileşmez, ameliyat tek tedavi tekniğini oluşturur. Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Kaan Maşrabacı, kasık fıtığının mümkün olan en kısa vakitte, yani aşikâr bir ay yahut yaşa kadar beklemeden ameliyatla tedavi edilmesi gerektiğini anlatarak, “Cerrahi tedavinin gecikmeden yapılması çok değerlidir. Zira, erken periyotta ameliyat ile müdahale edilmezse fıtık boğulmasına sebebiyet verebilir. Fıtık boğulmasında, fıtık kesesine girerek sıkışan organların kanlanmaları ve beslenmeleri birkaç saat içinde bozulur ve kangren (çürüme) meydana gelir. Bu da hayati tehlikeyi artırır ve kanlanması bozulan organların çıkarılması gerekir. Acil müdahale gerektiren bu durum genelde bağırsak, nadiren kızlarda over (yumurtalık) kaybına neden olabilir” diyor. 

Testislere de ziyan verebiliyor!

Kasık fıtığı tedavisinde gecikmenin testislere de ziyan verebildiğine işaret eden eden Dr. Kaan Maşrabacı, “Öncelikle, fıtığın sıkışıp boğulması kasık kanalından geçen testise ilişkin damarlara baskı yaparak yumurtanın olumsuz etkilenmesine yol açar. Bunun sonucunda, yumurtanın olağan gelişimini bozabilir yahut kanlanmasını önleyerek kangrene (çürüme) sebebiyet verip, testis kaybına neden olabilir. Ayrıyeten çocuğun yetişkin fıtık ameliyatındaki üzere formüllerle ameliyat edilmesiyle testise ziyan verebilir.  Dolayısıyla, bu ameliyatların kesinlikle tecrübeli çocuk cerrahları tarafından yapılması gerekir” bilgisini veriyor. 

Günübirlik cerrahi uygulanıyor

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Kaan Maşrabacı, çocuklarda kasık fıtığı ameliyatının günübirlik cerrahi olarak uygulandığını vurgulayarak, kelamlarına şöyle devam ediyor:  “Kasıktan yapılan 1- 1,5 cm’lik bir kesi ile girilerek fıtık kesesi bağlanır ve açık kalan kasık kanalı kapatılır. Çocuklarda karın kasları dikilmez yahut yama konulmaz. Çocukların kıymetli bir kısmı ameliyattan dört ile beş saat kadar sonra konutlarına gidebilir. Dikiş yerlerinde hafif şişlikler olabilir, bu imaj bir ay içinde kaybolur. Çocuklar ameliyat sonrası çoklukla birkaç gün içinde ayağa kalkıp olağan aktivitelerine dönebilirler. Fakat ağır aktivitelerden ve oyunlardan bir müddet uzak durmaları ehemmiyet taşır.”  

Fıtığın tekrarlama riski çok düşük

Ameliyat sonrasında fıtığın tekrarlama riskinin çok düşük olduğunu vurgulayan Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Kaan Maşrabacı, “Yapılan çalışmalarda, ameliyat sonrasında hem görsel hem de fonksiyonel olarak rastgele bir sorun gelişmediği ortaya konmuştur” diyor. Dr. Kaan Maşrabacı, ancak sağ ve solda yer alan iki kasık kanalının birbirinden bağımsız olarak fıtık oluşturabileceğini belirterek, “Dolayısıyla, tek taraflı ameliyatlardan sonra öbür kasıkta fıtık gelişme ihtimali vardır. Bilhassa sol tarafta kasık fıtığı varsa, sağ tarafta çok yüksek oranda fıtık ortaya çıkabilir. Fakat bu bir tekrarlama değil, öbür kasıkta yeni bir fıtık oluşumudur. Bu ihtimal erkek çocuklarda daha az, kızlarda ise çok daha fazladır” diyor. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı