Subtotal $0.00
2
Çin ve ABD’nin dışişleri ile savunma bakanlarının arka arda görüşmeler gerçekleştirdi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin, ABD’li mevkidaşı Marco Rubio ile telefon görüşmesi yaptığı, Çin Savunma Bakanı Dong Jün’ün ise ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth’in ise bir görüntü toplantı yaptıkları açıklandı.
Aniden gerçekleşen bu üst seviye görüşmelerin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile ABD Lideri Donald Trump ortasında muhtemel bir buluşmanın hazırlığı olabileceği yorumları yapılıyor.
Şi ve Trump en son, iki ülke ortasındaki gümrük tarifelerinin karşılıklı artırılmasıyla tırmanan ticaret tansiyonunun akabinde 5 Haziran’da telefonda görüşmüştü. Yaklaşık bir buçuk saat süren o görüşmede iki önder, birbirlerini ülkelerine davet etmişti. Trump’ın, 30 Ekim-1 Kasım tarihlerinde Güney Kore’de yapılacak Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Tepesi öncesinde Çin’i ziyaret edebileceği ya da tepe kapsamında Şi ile yüz yüze görüşebileceği bedellendiriliyor.
Vang’dan Tayvan iletisi
Çin Dışişleri Bakanlığının açıklamasına nazaran Vang, görüşmede iki ülkenin “büyük gemiler” üzere rotadan sapmadan ve sürat kesmeden ilerlemesi gerektiğini, bu doğrultuda başkanların belirlediği stratejik sınırın korunması ve üzerinde uzlaşılan kararların odunsuz uygulanmasının kıymetini vurguladı.
ABD’nin son periyottaki telaffuz ve aksiyonlarının Çin’in yasal haklarına ziyan verdiğini, iç işlerine karıştığını ve bağların güzelleşmesine katkı sağlamadığını belirten Vang, “Özellikle Tayvan üzere Çin’in temel çıkarlarını ilgilendiren bahislerde ABD’nin daha dikkatli davranması gerekir.” dedi.
Vang ayrıyeten, İkinci Dünya Savaşı’nda Çin ve ABD’nin militarizm ile faşizme karşı omuz omuza savaştığını hatırlatarak, günümüzde de global problemlerin tahlilinde işbirliği yapmaları ve büyük güçlerin sorumluluğunu üstlenmeleri gerektiğini söz etti.
Çin’in açıklamasında, görüşmenin “yerinde, gerekli ve faydalı” olduğu kaydedildi; önder diplomasisinin belirleyici rolü, farklılıkları yönetme ve pratik işbirliği imkanlarını kıymetlendirerek münasebetlerin istikrarlı gelişimini sağlama gereği öne çıkarıldı.
“Çin’i çevreleme gayretleri sonuçsuz kalacak”
Çin Savunma Bakanlığının açıklamasına nazaran, Bakan Dong’un ABD’li mevkidaşı Hegseth ile görüntü konferans yoluyla yaptığı görüşmede, şeffaflığın, bağlantı kanallarının açık tutulmasının ve Çin-ABD askeri bağlantılarının karşılıklı hürmet ve eşitlik temelinde sağlıklı biçimde inşa edilmesinin kıymeti lisana getirildi.
Dong, iki ülkenin birbirinin temel çıkarlarına hürmet göstermesi gerektiğini vurgulayarak, “Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik ayrılıkçı hareketlerin dış güçlerce desteklenmesi ya da Tayvan’ın Çin’i çevreleme gayesiyle kullanılmasına yönelik her teşebbüs başarısızlığa mahkûmdur.” tabirini kullandı.
Bakan ayrıca, Çin’in Güney Çin Denizi’nde barış ve istikrarı korumak için bölgedeki ülkelerle işbirliği yapmaya hazır olduğunu; ihlal ve provokasyonlara ya da bölge dışı aktörlerin düzensizlik çıkarma teşebbüslerine karşı olduklarını belirtti. “Çin, kalkınmaya odaklanmayı sürdürecek ve legal haklarını kararlılıkla savunacaktır. Ne çevreleme ve caydırma siyasetleri ne de iç işlerine müdahaleler sonuç verecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Açıklamaya nazaran, taraflar ayrıyeten ortak korku uyandıran öteki sorunlar hakkında da görüş alışverişinde bulundu.
