Emtia piyasalarında yatırımcıların odağı, gelecek hafta açıklanacak Fed faiz kararı ile Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarına çevrilirken, piyasalar ABD ve Çin kaynaklı makroekonomik bilgilerin tesiri altında kalmayı sürdürdü.
ABD’de geçen hafta açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Ağustos’ta aylık yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde, yıllık yüzde 2,9 ile beklentilere paralel arttı. Böylelikle yıllık enflasyon ocaktan bu yana en yüksek düzeye çıktı.
Enerji ve besin hariç çekirdek TÜFE de Ağustos’ta Temmuz’a paralel biçimde, aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3,1 artışla beklentilere ahenk sağladı. Ülkede, haftalık işsizlik maaşı müracaatları ise 263 bine yükselerek Ekim 2021’den bu yana en yüksek düzeyine çıktı.
Analistler, zayıf istihdam ve görece güçlü enflasyon görünümünün yatırımcıları, Fed’in 17 Eylül’de faiz indirimine gideceğine büyük ölçüde ikna ettiğini, para piyasası fiyatlamalarında Fed’in gelecek haftaki toplantısında siyaset faizinde 25 baz puan indirime kesin gözüyle bakıldığını ve yıl sonuna kadar toplam 3 indirim beklendiğini belirtti.
Öte yandan, ABD Başkanı Donald Trump Fed’e faiz indirimi istikametinde baskı yapmayı sürdürürken, IMF Sözcüsü Julie Kozack istihdama yönelik aşağı istikametli riskler dikkate alındığında Fed’in siyaset faizini düşürmeye başlaması için alan bulunduğunu belirtti.
Çin cephesinde ise Ağustos’ta ihracat artışı yüzde 4,4 ile son altı ayın en düşük suratına gerileyerek ABD ile süreksiz tarife ateşkesinin tesirinin zayıfladığına işaret etti. Çin’in ABD’ye ihracatı yıllık yüzde 33 azalırken, Asya ve Latin Amerika pazarlarına artan satışlar bu düşüşü kısmen telafi etti.
Öte yandan, Almanya’nın Temmuz ayı ihracatı, ABD’nin devreye aldığı yüzde 15’lik yeni tarifelerin tesiriyle beklentilerin bilakis yüzde 0,6 gerileyerek, bilhassa ABD’ye ihracat aylık yüzde 7,9 düştü.
Bu gelişmelere ek olarak memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Global Ekonomik Görünüm Raporu’nun eylül sayısını “Küresel Büyüme Kestirimleri Üst Taraflı Revize Edildi Fakat ABD İktisadı Yavaşlıyor” başlığıyla yayımladı.
Raporda, bu yıla ait global ekonomik büyüme kestirimlerinin 2025’in ikinci çeyreğinde beklenenden yeterli gelen bilgiler doğrultusunda üst taraflı revize edildiği belirtildi.
Dünya iktisadında bu yıl değerli ölçüde yavaşlama beklendiğine işaret edilen raporda, geçen yıl yüzde 2,9 olan global ekonomik büyüme suratının bu yıl yüzde 2,4’e ve gelecek yıl yüzde 2,3’e gerilemesinin beklendiği kaydedildi. Raporda, dünya iktisadının 2027’de ise yüzde 2,6 büyüyeceği öngörüldü.
Euro Bölgesi’nde ise Avrupa Merkez Bankası (ECB), 11 Eylül’de siyaset faizini yüzde 2’de sabit tutarak bölge enflasyonu ve büyümesine ait görece optimist bir duruş sergiledi.
Jeopolitik riskler ve ticaret siyasetlerindeki gelişmeler de tamamlanan hafta boyunca emtia piyasalarını etkilemeyi sürdürdü. ABD’nin, Rus petrolünü satın alan Çin ve Hindistan’a karşı G7 ve AB’ye tarifeler yoluyla baskının artırılması davetinde bulunduğu bildirilirken, OPEC+ cephesi piyasa hissesini muhafaza emeliyle sonlu üretim artışlarına yöneldi.
Söz konusu gelişmelerin akabinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,06 düzeyinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,2 azalışla 97,6’ya indi.
Bununla birlikte ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi perşembe günü Fed’in siyaset alanının genişlemesiyle 7 Nisan’dan bu yana birinci sefer yüzde 4 düzeyinin altına inerek 3,99 düzeyini gördü.
Altında yeni rekor görüldü
Değerli metaller, ABD’de iş gücü piyasasının soğuduğuna ve enflasyonun kısmen yüksek seyrettiğine işaret eden bilgilerin akabinde, Fed’in faiz indirimlerine ait beklentileri güçlendirmesiyle tamamlanan haftada kıymet kazandı.
Altının ons fiyatı 3 bin 674,48 dolara çıkarak tepesini tazelerken, haftayı yüzde 3 bin 643 dolarda tamamladı.
ANZ Group, yıl sonu altın fiyat iddiasını ons başına 3 bin 800 dolara yükseltti. Kuruluş, külçe altına yönelik güçlü yatırım talebine işaret ederek fiyatların gelecek yıl hazirana kadar 4 bin dolara ulaşabileceğini öngördü.
Artan faiz indirimi beklentileriyle altına paralel kıymet kazanan gümüşün ons fiyatı, 42,3 doları test ederek son 14 yılın doruğunu gördü. Ons gümüş haftayı 42,18 dolardan tamamladı.
Bu gelişmelerle kıymetli metallerde, ons bazında fiyatlar, gümüşte yüzde 2,9, platinde yüzde 3,3, altında yüzde 1,6, paladyumda yüzde 2,7 kıymet kazandı.
Baz metaller de Fed’in faiz indirimi beklentileri ve doların gerilemesinin fiyatlamaları desteklemesiyle haftayı olumlu seyirle tamamladı.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında nikelde yüzde 0,7, bakırda yüzde 2,4, çinkoda yüzde 3, kurşunda yüzde 1,6, alüminyumda yüzde 3,6 kıymet kazandı.
Petrol fiyatları geçen haftayı yükselişle tamamladı
Petrol fiyatları, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı kimi üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesinin sonlu üretim artışı ve jeopolitik risklere ait fiyatlamalarla geçen haftayı yükselişle tamamladı.
OPEC+, ekimden itibaren üretimi artırma planlarına işaret etti, lakin açıklanan ölçü piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Bununla birlikte, İsrail ordusunun Orta Doğu’daki askeri faaliyetlerini genişlettiğini ve Doha’da atak düzenlediğini duyurması ile Rus ham petrolüne ek yaptırım mümkünlüğünün gündeme gelmesi, fiyatlardaki yükselişi destekledi.
Öte yandan, Goldman Sachs, Amerika’daki arz artışlarının Rusya’nın not indirimi ve global talep görünümündeki artıştan daha ağır basması nedeniyle 2026’da petrol fazlası öngördü.
Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,8 artarken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 3,5 paha kaybetti.
Tarım emtiaları karışık seyretti
Tarım emtia piyasalarında, arz ve talep cephesinden gelen sinyallerin tesiriyle karışık bir seyir izlenirken, yatırımcıların odağı ABD Tarım Bakanlığının (USDA) açıkladığı bilgilere çevrildi.
Soya fasulyesi ve mısır haftanın başında Çin’in ağustosta 12,28 milyon tonluk soya ithalatı ve ABD’de erken don kaygılarıyla yükseldi.
Buğday cephesinde, Rusya’da artan rekolte beklentileri ile AB’nin 1 Temmuz’dan bu yana 3,2 milyon tonla geçen yılın gerisinde kalan ihracat temposu fiyatlar üzerinde baskı yarattı.
USDA’nın Eylül 2025 tahıl raporu, buğday ve mısırda güçlü arzın, pirinçte ise siyaset olağanlaşması ve yüksek üretimin global fiyatlar üzerindeki baskıyı sürdürdüğünü ortaya koydu.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar pirinçte yüzde 3,3 bedel kaybederken, soya fasulyesinde yüzde 1,8, buğdayda yüzde 1,5 ve mısırda yüzde 0,5 arttı.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 6,3, pamukta yüzde 1,1 ve şekerde yüzde 3,1 arttı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 0,7 azalışla tamamladı.