Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Emine Akın Aytop, toksik alakaların belirtilerini, neden olduğu ruhsal tesirleri ve düzgünleşme sürecinde atılması gereken adımlar hakkında bilgi verdi.

Toksik bağlar, anksiyete ve depresyon üzere ruhsal bozukluklara yol açabilir!

Kişinin toksik bir münasebette olup olmadığını anlamasının her vakit kolay olmayabileceğini tabir eden Uzman Klinik Psikolog Emine Akın Aytop, “Hatta çoğunlukla zordur. Bunun en temel nedenlerinden biri, münasebetin başında yaşadığınız hoş günlerin ve hissettiğiniz sevgi ile bağlılığın, manipülatif davranışları fark etmenizi engelleyebilmesidir.” dedi.

Bazen kişinin, toksik olduğunu fark etse bile, durumu görmezden gelmeye çalışabileceğini lisana getiren Aytop, “Toksik ilgiler, anksiyete ve depresyon üzere ruhsal bozukluklara yol açabilir. Manipülasyon, değersizlik ve çaresizlik hisleri, özgüven kaybı, daima denetim altında hissetme ve daima açıklama yapma üzere durumlar kişinin ruh sıhhatini olumsuz tesirler. Ayrıyeten, bu durum fizikî sıhhat sıkıntılarına da sebep olabilir. Toksik bir bağlantının kimi belirtileri bulunur. Daima eleştirilmek, kendini kullanılmış ve bedelsiz hissetmek, çaresizlik ve suçluluk duygusu, çok baskı ve denetim altında hissetmek, daima fedakarlık yapan tarafın daima siz olması, daima kendini sorgulamak zorunda hissetmek… Bu belirtileri deneyimliyorsanız, büyük olasılıkla toksik bir bağlantıda bulunuyorsunuz demektir.” formunda konuştu.

Toksik bağda yalnızlık kaygıları da sık görülüyor!

Bazı kişilik örüntüleri ve bağlanma tarzlarının, toksik alakada kalmayı güçlendirebileceğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Emine Akın Aytop, “Örneğin telaşlı bağlanma tarzı ve bağımlı kişilik örüntüleri bunlar ortasında sayılabilir.” dedi.

Manipülatörün uyguladığı tekniklerin de kişinin bu bağda kalmasını pekiştirdiğini aktaran Aytop, “Bu manipülasyonlar, kişinin kendini kıymetsiz, hatalı yahut çaresiz hissetmesine yol açar ve öz hürmetini zedeler. Toksik bağlantıda yalnızlık endişeleri da sık görülür; kişi ‘ya ilgi biterse yalnız kalırsam?’ üzere telaşlar yaşar. Birtakım durumlarda kişi, kurtarıcı rolüne bürünerek karşı tarafı ‘düzeltmeye’ çalışabilir. Bu rol, kısa vadede karşı tarafı kurtarabilir, lakin uzun vadede kişinin duygusal, ruhsal ve hatta fizikî ziyan görmesine neden olabilir. Maddi bağımlılık, çocuklar, aile baskısı yahut toplumsal tasalar da kişinin ilgide kalma motivasyonunu artırabilir.” sözlerini kullandı.

Toksik bir alakanın düzelmesi, her iki tarafın da değişim için istekli olmasına bağlı!

Toksik bir münasebetin uygunlaşması yahut düzelmesinin mümkün olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Emine Akın Aytop, “Ancak epeyce zordur ve her vakit başarılı olacağı garanti değildir. Burada kritik olan, her iki tarafın da sorumluluk alması ve değişim için istekli olmasıdır.” dedi.

Sadece mağdur tarafın değil, manipülatörün de gayret göstermesi gerektiğini vurgulayan Aytop, “Bu süreçte ilgideki sıkıntıları ve sıhhatsiz örüntüleri kabul etmek, empati göstermek, ilgiyi düzeltmek için efor sarf etmek gerekir. Şayet bu şartlar sağlanabiliyorsa ve her iki taraf da ferdi olarak takviye alabiliyorsa, çift terapisi üzere sistemlerle toksik ilgiyi düzeltmek mümkün olabilir.” açıklamasını yaptı.

İyileşme sürecinde, kendine şefkat duymayı tekrar öğrenmek çok önemli!

“Toksik bir bağ, kişiyi tüketir ve adeta bir enkaz bırakır.” diyen Uzman Klinik Psikolog Emine Akın Aytop, bu nedenle, bağlantının akabinde kişinin birçok açıdan toparlanmaya gereksinim duyacağını söyledi. 

İyileşme sürecinin; kendini kabul etmek, kendine inancı tekrar sağlamak, öz hürmet ve öz pahası kazanmak, kendi yetenek, maharet ve kapasitesinin farkına varmak, kendine vakit tanımak adımlarını kapsadığını belirten Aytop, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Toksik münasebette kişi, şefkatini çoğunlukla karşı tarafa yönlendirir ve kendine şefkat göstermeyi ihmal eder. Bu nedenle düzgünleşme sürecinde, kendine şefkat duymayı tekrar öğrenmek çok kıymetli. Ayrıyeten toksik alakada birtakım irtibat yetenekleri kaybolabilir; ‘hayır’ demek, hoşlanmadığı şeyleri tabir etmek zorlaşabilir. Bu süreçte sağlıklı bağlantı hünerlerini tekrar kazanmak, hem mevcut hem de gelecekteki ilgiler için kritik ehemmiyete sahip. Hudut koymayı öğrenmek de bu sürecin kıymetli bir modülü; ‘Ben kimim? Sonlarım neler? Diğerleri bu hudutlara ne kadar dahil olabilir?’ Bunları belirleyip uygulamak, sağlıklı bağlantılar için temel oluşturur. Toplumsallaşmak, düzgün gelen aktiviteleri yapmak, ferdî gelişime ve fizikî sıhhate odaklanmak, yeni hobiler edinmek ve ferdî bakımına ehemmiyet vermek, düzgünleşme sürecini hızlandırır. Bu süreçte yalnız olmak gerekmez, güvenilen beşerler yahut uzman dayanağı sürecin olumlu ilerlemesine yardımcı olur.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı