İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, “Dış ticaret açığını küçültmek zorundayız, büyütme lüksümüz yok. Burada yalnızca ithalat, ihracat sayısını takip ederek gerçekçi bir fotoğraf çizmemiz mümkün değil. 2026’ya geçerken Türkiye olarak ithalat gayesi de koymalıyız” dedi.
Avdagiç, basın mensuplarıyla bir ortaya gelerek iş dünyasının gündemindeki bahisleri kıymetlendirdi.
Şekib Avdagiç, mal ihracatındaki açığın 85-90 milyar dolar mertebesinde olmasını beklediklerini belirterek, “Bence en dikkat etmemiz gereken mevzu bu. Yani Türkiye’nin son 150 yıldır dış ticaret açığını kapatamaması. Başımıza ne geldiyse bundan ötürü geldi. Bizim ihracatımız, ithalatımızın 85 milyar dolar altında olduğu için ihracatımızı yüzde 10, ithalatımızı da yüzde 7 artırdığımız vakit mutlak pahası olarak ikisi de birebir artıyor” diye konuştu.
Mal dış ticareti açığının bir kısmının hizmet ihracatıyla kapatıldığını lisana getiren Avdagiç, hizmet ihracatının bu sene kimi dallardaki aksiliklere karşın aşikâr bir düzeyde gittiğini söyledi.
Avdagiç, “Cumhurbaşkanı’mızın 3 Ocak’ta mal ve hizmet ihracatıyla ilgili verdiği hedeflere ulaşacağız. Buradaki trende nazaran, fevkalâde dış konjoktürel bir durum olmazsa bu maksada ulaşacağız” tabirini kullandı.
“Dış ticaret açığını büyütme lüksümüz yok”
İTO Başkanı Avdagiç, 2026 yılına gerçek giderken ihracatta olduğu üzere ithalatla ilgili de gayeler konulması ve bunların takip edilmesi gerektiğini belirterek şöyle konuştu:
“Dış ticaret açığını küçültmek zorundayız, büyütme lüksümüz yok. Burada yalnızca ithalat, ihracat sayısını takip ederek gerçekçi bir fotoğraf çizmemiz mümkün değil. 2026’ya geçerken Türkiye olarak ithalat maksadı de koymalıyız. Türkiye’nin ithalat ve ihracat sayıları hem mal hem de hizmet ticareti tarafında elbette çok yakın takip ediliyor. Ticaret Bakanı’mız Ömer Bolat her sunumunda mal ihracatını, mal ithalatını, hizmet ihracatını, hizmet ithalatını ortaya koyuyor.
Bizim, ihracat için amaçlarımız var lakin ithalat için koyduğumuz bir gaye yok. İthal ettiğimiz eserlerin bir kısmını nasıl yurt içinde üretiriz de ithalatımızı aşağıya yanlışsız çekeriz, bu yaklaşımı önceleyen bir süreci gündeme getirmemiz gerekiyor. Mesela Türkiye plastik bölümünde yıllardır plastik ham unsuru konusunda bir yatırım yapamadı. Birçok çalışmalar, teşvikler var. Ancak Türkiye’nin toplam plastik ham unsur muhtaçlığının yurt içindeki tedariki yüzde 15’in altına düştü.”
“Krediye ulaşma, maliyetinden daha kıymetli bir konu”
Avdagiç, İstanbul iş dünyasının amasız, fakatsız, lakinsiz enflasyonun düşürülmesi gerektiği konusunda mutabık olduğunu, fakat piyasa yansımaları konusunda beklentilerinin karşılanmasını talep ettiklerini lisana getirdi.
Bu beklentiler ortasında en değerlisinin bilhassa KOBİ’lere yönelik kredi tahsislerinin kredi kısıtlamaları dışında bırakılması olduğunu söyleyen Avdagiç, “Bununla ilgili alınmış kimi kararlar var. Bankalar, bu çerçevenin kendilerini zorladığını söz ederek KOBİ’lere kâfi kredi plase edemiyorlar. Krediye ulaşma konusu, şu anda kredi maliyetinden de daha kıymetli bir konu” dedi.
Merkez Bankasının referans faizi ile ticari kredi faizi ortasında makas olduğuna işaret eden Avdagiç, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bankalar, mevduatlarının yüzde 60’ını TL olarak bulundurma mecburiyetinden ötürü çok agresif bir formda TL mevduata atak ediyorlar. Bu da TL mevduat toplarken bankaların maliyetini yükseltiyor. Bankalar da maliyet yükseldiği için kredi maliyetlerini otomatik olarak yükseltmek zorunda kalıyorlar. Hasebiyle bu bahis, şu anda yalnızca bankaların düzenleyebileceği bir husus değil. Sonuçta empati de yapmak lazım. Siz şu anda hala yüzde 47-48 ile mevduat topluyorsanız, bunu kaçla satacaksınız? Bu manada o oranların da gözden geçirilmesinde yarar var. Keskin ve sert kuralların hepsi bir ortada olunca sistemde önemli bir daralma ortaya çıkıyor.”
İTO Başkanı Avdagiç, “Almanya’da Anuga Besin Fuarı’nda bakliyat ihracatçısı büyük bir firmamızla ayrıntılı bir görüşme yaptık. ‘Ben, ihtiyacımın tamamını yurt içindeki üreticiden karşılayıp, işleyerek ihracat yapıyordum. Şu anda ihracatımın yüzde 80’ini, yurt dışından tedarik ettiğim eserleri Türkiye’de işleyip paketleyerek gerçekleştiriyorum.’ diyor. Bir katma paha kesinlikle oluşuyor lakin Türkiye, döviz bazında baktığınız vakit bu manada değerli hale geldi. Dengeyi kaybetmememiz gerekiyor” diye konuştu.