Subtotal $0.00
1
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) blog sayfasında yayımlanan bir tahlilde, KKM’nin sonlandırılması ile sonuçlanan kademeli çıkış süreci ile para siyasetinin bankaların TL fonlama maliyetine transferi güçlendi ve merkez bankası bilançosundaki riskler azaldığı belirtildi.
TCMB’de Uzman Yardımcısı olarak vazife yapan Korhan Çalışkan, Oğuzhan Evli, TCMB’de Araştırmacı olarak misyon yapan Muhammed Akif Dokumacı ve TCMB’de Kıdemli Uzman Didem Güneş tarafından kaleme alınan”KKM Hesaplarından Çıkış” başlıklı blog yazısı, Merkezin Güncesi sayfasında yayımlandı.
Yazıda ayrıyeten, enflasyon ana eğiliminde gerçekleşen gerileme ve TL mevduatın cazibesi KKM’den çıkışı desteklediği belirtildi.
TCMB’nin blog yazısında şunlar denildi:
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2025 yılı Para Siyaseti Metninde yıl içerisinde Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasını sonlandırmayı hedeflediğini belirtmişti. TCMB, KKM hesaplarından çıkışı Türk lirası (TL) hissesindeki artış ile birlikte kademeli olacak halde hedefledi. Bu kapsamda hukuksal kişi KKM hesapları için yenileme ve açılış süreçleri şubat ayında sonlandırıldı. 23 Ağustos’ta yayımlanan karar ile gerçek şahıslar için de KKM hesaplarının yenileme ve açılış süreçleri sonlandırılarak bu gaye tamamlanmış oldu.
İki yıldır devam eden bu süreçte KKM bakiyesi kademeli olarak azaldı. KKM’den çıkış sürecinde yenileme ve TL’ye geçiş amaçları ile TL hisse gayeleri, zarurî karşılık (ZK) oranları, ZK hesaplarına ödenen faiz fiyatı ve KKM hesapları için uygulanan taban faiz oranları TCMB’nin makroihtiyati araç setini oluşturdu. 2023 yılı ortasında 140 milyar ABD dolarının üzerine çıkan KKM bakiyesi, atılan adımlarla 21 Ağustos 2025 tarihi prestijiyle 11 milyar ABD dolarına kadar geriledi.
Bu devirde bankaların KKM yerine TL fonlamayı tercih etmeleri için izafi maliyet dinamikleri gözetilerek makroihtiyati düzenlemeler kalibre edildi. KKM ve TL mevduat için belirlenen ZK oranları ortasındaki fark ve tesis edilen ZK’lar için ödenen faiz meblağı, bankaların fonlama stratejilerini etkileyen en temel iki araç oldu. Ayrıyeten, KKM hesaplarına uygulanabilen minimum faiz oranları kademeli olarak aşağı taraflı revize edildi ve KKM hesaplarına uygulanan stopaj avantajı sonlandırıldı.
Sıkı para siyasetine ek olarak atılan bu adımlar ile birlikte TL mevduatın cazibesi korunurken KKM hesaplarından çıkış hızlandı ve bu hesaplardan dövize yönelim sonlu kaldı. Mudinin KKM tercihinde belirleyici olan döviz kurundaki oynaklığın azalması da KKM ile TL mevduat ortasındaki getiri makasını TL lehine açtı. 19 Ağustos 2025 prestijiyle; KKM hissesi %1,8’e gerilerken TL mevduat hissesi %60’ın üzerine çıktı.
Önümüzdeki devirde vadesi gelecek KKM hesaplarının evvelki devir bakiye azalışlarına yakın olması, eserin sonlandırılması için kaidelerin oluştuğunu gösterdi. Ayrıyeten enflasyon ana eğiliminde gerçekleşen gerileme ve TL mevduatın cazibesi KKM’den çıkışı destekledi. KKM’nin sonlandırılması ile sonuçlanan kademeli çıkış süreci ile birlikte para siyasetinin bankaların TL fonlama maliyetine transferi güçlendi ve merkez bankası bilançosundaki riskler azaldı.
