Özellikle bayanları daha fazla etkileyen lipödem obezite ile karıştırılabiliyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Kusursuz Özkaya Yurttadur, kilo vermek için diyet yapan lakin bacaklarındaki ağrılı şişliklerin azalmadığını fark eden bayanların kıymetli bir kısmının aslında lipödemle çaba ettiğini söyledi. Lipödemin yalnızca fazla kilo olmadığının altını çizen Dyt. Yurttadur, “Bu hastalıkta beslenme sadece kilo denetimi için değil, iltihap ve ağrıyı azaltmak için de tedavinin merkezinde olmalı” dedi. 

Lipödem, bilhassa alt ekstremitede yani bacaklarda orantısız yağ birikimi ve ağrı ile seyreden, kronik ve ilerleyici bir yağ dokusu hastalığı olarak tanımlanıyor. Bayanlarda erkeklere oranla çok daha sık görülen bu sorunun birçok vakit obezite yahut lenfödemle karıştırıldığına dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Olağanüstü Özkaye Yurttadur, lipödemin klasik kilo alımından farklı olarak diyet ve antrenmana dirençli, ağrılı bir yağ birikimiyle kendini gösterdiğini anlattı. 

Özellikle bayanlarda yüzde 11 oranında görülen lipödemin toplumda gereğince tanınmadığını lakin bu hastalığın kişinin sırf fizikî görünümü değil, hayat kalitesini ve psikososyal durumunu da yakından etkilediğine işaret eden Dyt. Yurttadur, “Lipödemin tedavisinde en kıymetli maksadın iltihabı azaltmak, semptomları hafifletmek ve ilerlemeyi durdurmaktır.” diye konuştu. 

“BESLENME TEDAVİSİNİN HEDEFİ YALNIZCA KİLO KAYBI DEĞİLDİR!”

Lipödemin ekseriyetle obeziteyle karıştırıldığı için kilo denetiminin birden fazla vakit tedavinin odak noktasını oluşturduğunu söyleyen Dyt. Yurttadur, “Ancak yapılan çalışmalar, güç açığı oluşturulmasına karşın lipödemli bireylerin yüzde 95’inde etkilenen bölgelerde yağ kaybının çok az olduğunu gösteriyor. Bu nedenle lipödemde beslenme tedavisinin gayesi yalnızca kilo kaybı değildir; iltihabı azaltmak, ödemi hafifletmek ve genel refahı artırmaktır.” dedi. 

AKDENİZ ŞEKLİ BESLENME BİRİNCİ SIRALARDA YER ALIYOR

Lipödem hastalarında bireye özel, düşük karbonhidratlı, anti-inflamatuar beslenme modelinin semptomların hafiflemesine yardımcı olabileceğinin altını çizen Dyt. Yurttadur, “Bu cins diyetler, sistemik inflamasyonu azaltarak ağrının azalmasına, ödemin denetimine ve hayat kalitesinin artmasına katkı sağlar.” dedi. Hastalar için en uygun beslenme yaklaşımları konusunda şu bilgileri verdi: “Yüksek antioksidan içeriğiyle bilinen Akdeniz diyeti, lipödemli bireylerde inflamasyonu azaltıcı tesiriyle öne çıkar. Zeytinyağı, balık, taze sebze-meyveler, kuruyemişler ve tam tahıllar, bedende hücre hasarını azaltır ve sirkülasyonu takviyeler.” 

DÜŞÜK KARBONHİDRATLI BESLENME YARDIMCI OLUR!

Bunun yanında son yıllarda yapılan araştırmaların ketojenik diyetin lipödemde ağrı ve semptom idaresinde tesirli olabileceğini gösterdiğini anlatan Dyt. Yurttadur, kelamlarına şöyle devam etti: “Ketojenik Diyet modeli 1920’li yıllardan bu yana epilepsiyi yönetmek için kullanılan bir tedavi prosedürüdür. Karbonhidrat alımını günde 20 gramdan daha aza indirgeyerek uygulanmaktadır. Son yapılan araştırmalarda Ketojenik Diyet’in lipödemde tartı ve semptom idaresini iyileştirebileceği gösterilmektedir.”

“Benzer biçimde düşük karbonhidratlı yani , gücün yüzde 45’inden azının karbonhidrattan geldiğinde diyetler de ağrıyı azaltabilir, ömür kalitesini artırabilir” diyen Dyt. Yurttadur, kelamlarına şöyle devam etti: “Özetle diyet yaklaşımında önerilen; anti-inflamatuar ve antioksidatif bileşenlerle sistematik inflamasyonu azaltıcı, ödem azaltıcı ve beden tartısını düşürme amacı olan çoğunlukla düşük karbonhidratlı lakin dönemsel olarak karbonhidrat alımına müsaade veren döngüsel bir beslenme programı takip edilmelidir.”

DİYETTE OLMASI VE KAÇINILMASI GEREKEN BESİNLER

Genel olarak beslenme alışkanlığı içinde diyette olması ve olmaması gereken besinler konusunda Dyt. Yurttadur şu bilgileri verdi:  “Sistemik inflamasyonu ve ödemi azaltmak, hücre hasarını önlemek için; Zencefil, zerdeçal, sarımsak, soğan, yeşil çay, matcha, rooibos çayı, renkli zerzevat ve meyveler bilhassa koyu yeşil, mor, turuncu renkli olanlar, yaban mersini, böğürtlen, ahududu üzere antosiyanin içeriği yüksek meyveler, ıspanak, pazı, roka, semizotu üzere koyu yeşil yapraklı sebzeler diyete eklenebilir. Beyaz un, nişasta, hamur işleri, tatlılar, paketli besinler vb. glisemik indeksi düşük karbonhidrat kaynakları tercih edilmelidir. Bilhassa rafine karbonhidrat önerilmemektedir; Kinoa, karabuğday, esmer pirinç, tam buğday makarna, yulaf, tatlı patates ve zerzevat kümesi kompleks karbonhidrat kaynağı olarak diyete eklenebilir. Kas kütlesini korumak için sağlıklı protein kaynakları değerlidir. Bunun için özgür gezen tavuk, hindi, kırmızı et (ölçülü ve yağsız), yumurta, bilhassa somon, sardalya, uskumru üzere omega-3 zengini olanlar balıklar ve mercimek, nohut, fasulye üzere kurubaklagiller tercih edilmeli. Yağ seçiminde de zeytinyağı, avokado, ceviz, badem, chia ve keten tohumu üzere sağlıklı yağlar kullanılmalı. Kinoa, karabuğday, tam buğday makarna, tatlı patates, sebzeler de beslenmeye eklenmesi gerekir. Bunun yanında günde 2–2.5 litre su içmek,  maydanoz, yeşil çay ve ananas üzere doğal diüretikler kullanmak da hidrasyon açısından kıymetlidir.”

TAKVİYE ESERLERDEN TAKVİYE ALINABİLİR

Lipödemli bireylerde kolay şeker, trans yağ, çok tuz ve işlenmiş besinler inflamasyonu artırarak semptomları kötüleştirebileceğini anlatan Dyt. Yurttadur, “Bazı şahıslarda süt eserleri ve gluten de inflamasyonu tetikleyebilir. Alkol ise lenfatik akışı yavaşlatarak toksin atılımını engellediği için mümkün olduğunca tercih edilmemeli. Bunun yanında kişinin genel durumuna nazaran doktorunun ya da diyetisyeninin önereceği doğrultuda destek eserlerden de yararlanılabilir.”

“BESLENME TEDAVİSİ İDMANLA BİRLİKTE YÜRÜTÜLMELİDİR”

Lipödemin konservatif tedavisinde beslenme, antrenman ve fizik tedavi birlikte yürütülmesi gerektiğini ve maksadın yalnızca kilo vermek olmadığının altını çizen Dyt. Şahane Özkaya Yurttadur, kelamlarını şöyle tamamladı:  “İltihabı azaltmak, sirkülasyonu desteklemek ve semptomları denetim altına almak tedavinin asıl emelidir. Bilimsel temelli, anti-inflamatuar bir beslenme yaklaşımıyla lipödemin ilerlemesi yavaşlatılabilir, hastaların hayat kalitesi bariz formda artırılabilir. Bunun yanında Manuel lenf drenajı ile ödemin azaltılmasına yardımcı olur ve deveranı dayanaklar. Yeniden lenf akışını düzenlemede kompresyon giysileri de yardımcı olur. Lenf ödem hastalarının ayrıyeten yürüyüş, yüzme, yoga, plates üzere düşük tesirli antrenmanları de hayatlarına sokmaları son derece önemlidir.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı