Kadınlarda en yaygın kanser tipi olan göğüs kanseri hakkında tüm farkındalık çalışmalarına karşın hâlâ birçok yanlış inanış bulunuyor. İnternette, toplumsal medyada yahut kulaktan kulağa yayılan kent efsaneleri, bayanların gereksiz tasa yaşamasına ya da tam bilakis, erken teşhis fırsatını kaçırmasına neden olabiliyor. Halbuki bilimsel araştırmalar; deodorant kullanımı, silikon implantlar, mamografi ya da cep telefonlarının göğüs kanseriyle bağlantılı olduğuna dair rastgele bir ispat bulunmadığını gösteriyor. Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Genel Cerrah Op. Dr. Kemal Raşa, “Memede ele gelen her kitle kanser değildir lakin fark edilen her değişiklik kıymetlidir. Bayanların kendi vücutlarını tanımaları, tertipli denetimlerini yaptırmaları ve hakikat bilgiye güvenmeleri, göğüs sıhhatini müdafaanın en tesirli yolu” dedi ve göğüs kanseri ile ilgili merak edilen beş soruya açıklık getirdi.

Memede kitle, ağrı, akıntı ve form değişikliği göğüs kanseri belirtisi midir?

Bu sayılanlar göğüs kanseri belirtileri değildir. Göğüste ele gelen her kitlenin kanser olduğu düşünülse de bu kitlelerin birçok âlâ huylu değişikliklerden kaynaklanır. Kişinin kendi fark ettiği bu kitleler, klinik ve radyolojik incelemelerde çoklukla fibrokistik değişiklikler olarak kıymetlendirilir. Göğüs ağrısı da kanserin tipik bir belirtisi değildir tersine ağrı, birden fazla vakit uygun huylu kitleleri düşündürür. Göğüs başı akıntılarının büyük kısmı da güzel huylu nedenlerle oluşur. Lakin akıntı tabiatıyla geliyorsa, ağır ve kanlıysa ayrıyeten bunlara bir de kitle eşlik ediyorsa kanser mümkünlüğü yüzde 20–25’e kadar çıkar. Bunun dışında yalnızca sıkınca gelen, az ölçüde, şeffaf ya da beyazımsı akıntılar ekseriyetle telaş verici değildir.

Meme kanseri; cep telefonu, mikrodalga fırın yahut gibisi eşyalardan yayılan elektromanyetik dalgalarla ilişkilendirilebilir mi?

2025 yılı prestijiyle yapılan araştırmalara nazaran, cep telefonu kullanımı yahut mikrodalga fırınlara maruz kalmanın göğüs kanseri ya da öteki kanser çeşitlerinin gelişme riskini artırdığı yahut hastalığın seyrini olumsuz etkilediğine dair bilimsel bir delil bulunmuyor.

Mamografi üzere görüntüleme yolları radyasyon içerdiği için uzun vadede göğüs kanseri riskini tetikler mi? 

Mamografi radyasyon içeren bir görüntüleme formülüdür fakat çağdaş tomosentez aygıtlarında alınan radyasyon ölçüsü son derece düşüktür. (Tomosentez gelişmiş bir mamografi türüdür) Hatta bu doz, uzun bir uçuşta ya da bir tabiat yürüyüşünde alınan radyasyonla neredeyse eş pahadır. O denli ki, yıllık mamografi taramaları sayesinde erken evrede teşhis koyabildiğimiz ve tedaviyle yüzde yüze yakın sağ kalım elde ettiğimiz çok sayıda hasta var. Bu nedenle mamografi ziyanlı olarak değil, 40 yaş üzeri bayanların kendi sıhhatlerini korumak için atabilecekleri en kıymetli adımlardan biri olarak görülmeli.

Meme kanseri; deodorant kullanmak, koltuk altını jiletle almak ya da terlemeyi önleyen eserlerle bağlantılı olabilir mi? 

Şu ana kadar yapılan bilimsel çalışmalar; antiperspirant deodorant kullanımı, sıkı sütyenler, balenli iç çamaşırlar yahut terlemenin engellenmesi üzere durumların göğüs kanseri riskini artırdığını gösteren hiçbir ispat ortaya koymadı. Yani elimizde fizikî ya da kimyasal olarak göğse baskı uygulanması ya da toksinlerin “vücutta birikmesi” üzere nedenlerle göğüs kanseri geliştiğine dair bilimsel bir bilgi bulunmuyor.

Meme estetiğinde kullanılan; slikon, protez ve implant üzere uygulamalar kanser teşhisini zorlaştırır mı? 

Hayır zorlaştırmaz. 1960–70’li yıllarda, göğüs radyolojisinin şimdi gelişme evresinde olduğu ve elimizdeki görüntüleme metotlarının epey hudutlu kaldığı devirlerde bu mevzuda birtakım çekinceler vardı. Lakin günümüzde dijital tomosentez, kontrastlı mamografi ve göğüs MR’ı üzere yüksek çözünürlüklü çağdaş görüntüleme metotları sayesinde, yerleştirilmiş göğüs protezleri tümörün görüntülenmesini engellemiyor ya da zorlaştırmıyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı