Dünya genelinde ve ülkemizde her 8 bayandan 1’i hayatının bir devrinde göğüs kanserine yakalanıyor. Göğüs kanserinin bayanlarda görülme oranı giderek artarken, teşhis ve tedavisinde yaşanan kıymetli gelişmeler ise hayat kurtarıyor. Erken teşhis sistemlerindeki ilerlemeler ve tedavi seçeneklerinin çeşitlenmesi, artık birçok bayanın göğsün alınmasına gerek kalmadan iyileşmesini mümkün kılıyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Saçak, ancak tekrar de kimi durumlarda göğsün kısmen yahut büsbütün alınmasının gerekebildiğini belirterek, “Kanserle savaşmak üzere şiddetli bir gayrete göğüs kaybı da eklendiğinde, hastalarda özgüven kaybından derin duygusal etkilenmeye kadar uzanan ruhsal zorluklar gelişebilmektedir” diyor.
 

Son yıllarda göğüs tamiri (rekonstrüksiyon) ameliyatları sayesinde bayanların hem estetik hem de ruhsal açıdan büyük bir rahatlama yaşadıklarına dikkat çeken Prof. Dr. Bülent Saçak, “Meme tamiri sırf fizikî bir tekrar inşa değil, tıpkı vakitte bayanların kendilerini yine bütün, güçlü ve özgüvenli hissetmelerini sağlayan uzun bir güzelleşme sürecidir” diyor. Kanser tedavisindeki yeniliklere paralel olarak göğüs tamirinin bütüncül göğüs tedavisinin ayrılmaz bir modülü haline geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Bülent Saçak, sözlerine şöyle devam ediyor: ”Bugün hastalarımıza birbirinden farklı tamirat seçenekleri sunabiliyoruz. Lakin, her seçenek avantajlar ve dezavantajlar barındırır. Hangi seçeneğin sizin için en uygun olduğuna, plastik cerrahınızla yapacağınız görüşme ve muayene sonrasında karar verilmelidir. En ülkü sonuçlara ulaşmak gerçek hastada yanlışsız tedaviyi planlamakla, bazen birden fazla ameliyatla ve vakte yayılan bir süreçle mümkündür. Gerçek zamanlama, uygun yöntem seçimi ve multidisipliner yaklaşım, hem estetik hem de ruhsal açıdan en tatmin edici sonuçlara ulaşmanın anahtarıdır.”  

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Saçak, göğüs tamiri hakkında en çok merak edilen 7 soruyu yanıtladı. 

Meme tamiri için en ülkü vakit nedir?
 
Cerrahi olarak tamamı yahut bir kısmı alınan göğsün tekrar bir bütün haline getirilmesi “meme onarımı” olarak isimlendiriliyor. Göğüs tamiri; mastektomi (memenin alınması ameliyatı) ile birebir anda ya da daha sonra olmak üzere iki farklı devirde yapılabiliyor. Tamirin zamanlamasında hastanın tercihi ve ömür şekli kıymetli olsa da; yaşı, genel sıhhat durumu, kanserin evresi, ameliyat sonrası radyoterapi yahut kemoterapi alıp almayacağı üzere pek çok faktör dikkate alınıyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, “En ülkü tamir, gerek kozmetik gerekse psikososyal üstünlükleri nedeniyle eş vakitli tamirdir. Lakin onkolojik yahut diğer nedenlerle yapılamamışsa, geç periyotta de göğüs tamiri ameliyatı gerçekleştirilebilir” diyor.

Mastektomi ile tıpkı anda tamirat neden tercih ediliyor?
 
Mastektomi ile birebir anda yapılan tamiratta, hastalıklı olmayan göğüs cildi ve birtakım durumlarda göğüs ucu korunarak olağana yakın ve epey tatmin edici bir göğüs görünümü elde edilebiliyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, “Memenin alınması ile birebir operasyonda gerçekleştirilen tamiratta göğüs cildinin korunabilmesi sayesinde hem estetik açıdan daha doğal bir görünüm elde edilir hem de hastalar göğüs kaybı yaşamadıkları için ruhsal olarak çok daha rahat bir güzelleşme süreci geçirirler” bilgisini veriyor. Geç tamiratta elde edilen estetik sonuçlar ise çoklukla eş vakitli tamiratlara kıyasla daha az tatmin edici oluyor.
 

Meme tamiratı için seçenekler nelerdir?
 
 Meme tamiri temel olarak üç ana seçenekten oluşuyor:

•  Hastanın kendi dokusuyla onarım

•  Silikon protez kullanımı

•  Her iki tekniğin kombinasyonu

Hastanın kendi dokusuyla tamir: Bu teknikte bedenin farklı bölgelerinden alınan dokular nakledilerek göğüs tekrar şekillendiriliyor. Dokuların yapısal benzerliği nedeniyle doğala en yakın sonuçlar elde edilirken, yabancı bir malzemenin kullanılmaması sebebiyle uzun vadede en problemsiz ve memnuniyet verici sonuçlar bu sistemle sağlanıyor. En çok tercih edilen doku kaynağı karın bölgesi olmakla birlikte kalça, sırt ve uyluk bölgeleri de kullanılabiliyor.

Silikon protezle tamir: Bu yolda göğüs, bedenin öteki bir bölgesinden doku alınmadan, silikon protezlerle yine şekillendiriliyor. Silikon protezlerle tamirat hastanın ve hastalığının durumuna nazaran tek seansta yahut iki seansta tamamlanıyor. En uygun adaylar, bedeninde ek bir ameliyat istemeyen, cildi sağlıklı olan ve radyoterapi almamış yahut almayacak olan hastalardır.

Her iki prosedürün kombinasyonu: Protez ve özdoku tekniklerinin avantajlarını birleştirirken, her iki tekniğin risklerini de taşıyabiliyor. Bu nedenle günümüzde en son tercih edilen seçenektir.

Meme ucunda hangi usullere başvuruluyor?
 
Bazı hastalarda mastektomi sırasında göğüs ucunun da alınması gerekebiliyor. Bu durumda, ameliyattan yahut radyoterapi tedavisinden 4–6 ay sonra yeni göğüs ucu oluşturulabiliyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, göğüs ucunu çevreleyen ve “areola” olarak isimlendirilen bölgenin ise dövme (tatuaj) süreciyle göğsün öbür kısmıyla uyumlu biçimde renklendirildiğini belirtiyor.

Kemoterapi ve radyoterapi göğüs tamiratını mahzurlar mi?
 
Prof. Dr. Bülent Saçak, kemoterapi ve radyoterapi tedavisinin göğüs tamiri için mani olmadığını, fakat tamirat metodu seçerken dikkate alınması gerektiğini, temel değerli olanın ise göğüs tamiratının bu tedavileri aksatmaması olduğunu tabir ediyor; “Onarımın akabinde gelecek radyoterapi yahut kemoterapi tedavisinin gecikmemesi gerekir. Tamirat sonrasında yara güzelleşme sorunları tedavide gecikmelere yol açabilir. Bu nedenle, tamirat prosedürünün titizlikle seçilip uygulanması tedavi sürecinin güvenliği açısından önemlidir” diyor. Öte yandan, tamirat sonrası uygulanan radyoterapi kesin estetik sonucu da olumsuz etkileyebiliyor. Bilhassa implant ile onarılmış göğüste radyoterapi değerli komplikasyonlara yol açabiliyor. Radyoterapi tedavisinin planlandığı durumlarda, uygulanacak tamir tekniğinin buna uygun formda seçilmesi büyük kıymet taşıyor. Hastanın radyoterapi süreci ve mümkün tesirleri konusunda evvelden bilgilendirilmesi, hem estetik sonuçların hem de tedavi muvaffakiyetinin korunmasına yardımcı oluyor.

Meme tamiratı kanserin tekrarlamasını kolaylaştırır mı?
 
Prof. Dr. Bülent Saçak, göğüs tamiratının kanserin tekrarlamasını kolaylaştırdığına yahut teşhis edilmesini zorlaştırdığına dair bir delil bulunmadığını vurgulayarak, “Kanserin tekrarlama riski, hastalığın evresi ve uygulanan tedavi formülüyle yakından bağlantılıdır. Bu nedenle, göğüs kanseri sonrasında taramalar eksiksiz sürdürülmelidir” diye konuşuyor.

Günlük aktivitelere ne vakit dönülür?
 
Meme tamiratı sonrasında günlük aktivitelere dönüş müddeti, seçilen tamir usulüne bağlı olarak değişmekle birlikte ekseriyetle 3–4 haftayı buluyor. Yürüyüş üzere kolay antrenmanlara birinci günden itibaren başlanabilirken, pilates ve tartı kaldırma üzere daha kompleks antrenmanlar için yaklaşık 6 hafta beklemek gerekiyor. Prof. Dr. Bülent Saçak kelamlarını, “Hastanın birinci 3 hafta içinde, süreç yapılan taraftaki omuz ve kol hareketlerini kısıtlaması güzelleşmeyi hızlandırmakta ve ağrıyı azaltmaktadır” diyerek sonlandırıyor. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı