Halk ortasında “başparmak çıkıntısı” olarak bilinen Halluks Valgus, ayak başparmağı kemiğinin dışa ve ayaktaki birinci tarak kemiğinin içe gerçek dönmesiyle oluşan karmaşık bir hal bozukluğu olarak tanımlanıyor. Toplumda epey yaygın görülen bu deformiteye, bilhassa 18-65 yaş aralığındaki şahısların yüzde 23’ünde rastlanıyor. Acıbadem Kartal Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Tural Khalilov, Halluks Valgus’un bayanlarda erkeklere göre 15 kat daha fazla görüldüğünü belirterek, “Ülkemizde kadın nüfusunun yaklaşık yüzde 30’unda, yani her 3 bayandan 1’inde Halluks Valgus teşhis edilmektedir. Bu deformitenin bayanlarda daha fazla görülmesinde ayağın anatomisine uygun olmayan ayakkabı kullanımının, bağ dokusunda esnekliğin ve hormonal faktörlerin tesirli olduğu düşünülmektedir” diyor.
Stres kırığına yol açabilir!
Halluks Valgus’un ilerleyici bir özelliğe sahip olması nedeniyle deformite ilerledikçe ağrının şiddeti de artıyor ve ayağın yük istikrarı bozuluyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Tural Khalilov, bu durumun komşu parmaklarda da deformiteye ve çok yüklenmeye bağlı gerilim kırıklarına neden olabileceğine işaret ederek, “Stres kırıkları göz arkası edildiğinde ağrı şiddetlenerek çok acı veren bir hale dönüşebilmektedir. Ayrıyeten, deformite şiddetlendikçe ayakta artroza, yani kireçlenmeye yol açabilir. Bu durum Halluks Valgus tedavisini zorlaştırarak daha büyük cerrahi müdahalelere gerek duyulmasına sebep olabilir. Bu nedenle, erken teşhis etmek, çok daha kıymetlisi tedbir almak bu deformasyonda büyük değer taşımaktadır. Hastalarımıza tedbir olarak, pençesi dar olmayan ve ayak iç kavisini destekleyen, topuğu yüksek olmayan rahat ayakkabı kullanmalarını önermekteyiz” bilgisini veriyor.
Genetik faktörlerden dar ayakkabılara…
Kesin bir nedeni olmamakla bir arada Halluks Valgus’un gelişiminde genetik ve çevresel faktörler tesirli oluyor. Her iki başparmağın da etkilenebildiği bu deformitede genetik yatkınlıkta risk yüzde 70 üzere epeyce yüksek bir oranda seyrediyor. Ayak başparmak deformitesinde değerli sebeplerden olan genetik yatkınlık içsel faktör olarak nitelendiriliyor. Bağ dokusu esnekliği, düztabanlık, serebral palsi ve romatolojik eklem rahatsızlıkları diğer içsel faktörleri oluşturuyor. Yüksek topuklu ve dar ayakkabı kullanımı ise dışsal faktör olarak nitelendiriliyor.
Deformite arttıkça ağrı daha çok şiddetleniyor!
Halluks Valgus’un belirtileri başparmaktaki deformite arttıkça daha çok büyüyor. Hastalar en çok ayak başparmağındaki kemik çıkıntısının ayakkabıya sürtünmesi nedeniyle oluşan ağrıdan yakınıyorlar. Başlangıçta yalnızca ayak başparmağı kenarında oluşan ağrı tablo ilerledikçe daha çok şiddetleniyor ve ayak tarak kemiğinin altında bile hissediliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Tural Khalilov, Halluks Valgus’un belirtilerini şöyle özetliyor:
- Başparmakta dışa hakikat yamukluk ve başparmak çıkıntısında ağrı
- Ayak tarak kemiğinin altında ağrı
- Ayakkabı giymede güçlük
- Ayakta deformasyona bağlı nasır oluşması
- Diğer komşu parmakların üst-üste binmesi
Tedavi hastalığın şiddetine nazaran planlanıyor
Ayak başparmağındaki kemik çıkıntısında tedavinin biçimi hastalığın şiddetine nazaran planlanıyor. Deformiteyi düzeltmeden semptomları denetim etmek emeliyle başvurulan konservatif (ameliyat dışı) formüllerde; ayakkabı modifikasyonu, pedler, parmak ortası silikon makaralar ve Halluks Valgus atellerinden faydalanılıyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Tural Khalilov, ancak ameliyat dışındaki hiçbir formülün ayak başparmağındaki biçim bozukluğunu düzeltmediğini hatırlatarak, “Halluks Valgus’ta kesin sonuç fakat cerrahi müdahale ile mümkün olabilmektedir” diyor.
Ameliyatla deformite düzeltiliyor
İlk basamak tedaviler yarar sağlayamadığında, hastada ağrı ve ayakkabı giymekte zorluk üzere şikayetlerin devamında, ameliyat seçeneği gündeme geliyor. Ayakta başparmak çıkıntısı ameliyatında deformitenin düzeltilmesi ve böylelikle ağrı ve ayakkabı giymekte zorluk gibi semptomların denetim altına alınması hedefleniyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Tural Khalilov, günümüzde bu işlemlerin minimal invaziv cerrahi, bir öbür deyişle küçük kesilerle yapıldığını belirterek, “Ameliyatta başparmak ve tarak kemiğini aynı eksene getirip vidayla tespit ediyor ve böylelikle aralıklı duran tarak kemiklerini yaklaştırıyoruz. Süreçleri küçük kesiler ile gerçekleştirdiğimiz için dokular fazla hasar görmemekte ve bu sayede düzgünleşme müddetinin kısalmasına imkan sunmaktadır“ diyor. Hastaların çoklukla bir gün sonra hastaneden taburcu olduklarını söyleyen Dr. Tural Khalilov, ameliyat sonrasındaki düzgünleşme sürecini ise şöyle özetliyor: “Hastaların 3-4 hafta ayağın üzerine yük vermemelerini ve özel ayakkabıyla yürümelerini önermekteyiz. İyileşme devri deformitenin şiddetine bağlı olarak 4-6 hafta ortasında değişebilmekte ve bu sürecin sonunda hastalarımız iş ile toplumsal ömürlerine geri dönebilmektedirler.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı