Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, zihinsel iş yükünün bilhassa bayanlar ve anneler üzerindeki görünmez tesirlerinden bahsetti. 

Zihinsel iş yükü, tıpkı bir bilgisayarın art planında çalışan uygulamalar üzere güç tüketir…

Zihinsel iş yükünün günlük ömrün görünmeyen tertibi olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Evin işleyişini planlamak, eksikleri fark etmek, muhtaçlıkları evvelden sezmek, krizleri önlemek, ayrıntıları hatırlamak ve her bireyin hayatını sürdürmesini kolaylaştırmak için daima tetikte olmak demektir.” dedi.

Bu yükün, ekseriyetle fark edilmediğini aktaran Dava, “Çünkü ne fizikî bir hareket içerir ne de kolay kolay gözlemlenebilir. Lakin zihin daima çalışır. Tıpkı bir bilgisayarın art planında çalışan uygulamalar üzere; dışarıdan belirli olmasa da güç tüketir, yorucu olur ve uzun vadede sistemi yavaşlatır.” biçiminde konuştu.

Kadınlar, anneliği kutsal bir sorumluluk olarak gördükleri için zihinsel yükü içselleştirir!

Özellikle annelerin, bu zihinsel yükü birçok vakit sorgulamadan ve doğal bir vazifeymiş üzere üstlendiklerine işaret eden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Çünkü çocuk doğduğu andan itibaren anneden ‘bilmek’, ‘ön görmek’, ‘düzenlemek’ ve ‘yetişmek’ beklenir. Annelik kutsal bir sorumluluk olarak kodlandığı için bayanlar bu görünmez yükü taşımayı birden fazla vakit içselleştirir.” dedi.

Bir annenin zihnindeki günlük iç sesin nasıl olabileceğine örnekler veren Dava, şunları söyledi:

“Sabah kahvaltıda ne yapsam? Çocuğun montu küçülmüş müydü? Hafta sonu konuk gelecek, eksik gereçleri almalıyım. Eşim yorgundu, akşam daha sessiz olayım. Kayınvalidem aramıştı, dönmeyi unutmayayım. Doğum günü yaklaşıyor, ne ikram alsam? Okulun veli toplantısı vardı, tarihini tekrar denetim etmeliyim… Bu cümleler size tanıdık geliyorsa, zihinsel yükün tam da merkezindesiniz demektir.”

Zihinsel yük görünmezdir, bu nedenle takdir edilmez…

Sürekli plan yapmanın, hatırlamanın ve organize etmenin zihinsel enerjiyi tükettiğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Bu da uzun vadede gerilim, tükenmişlik, dikkat dağınıklığı, uyku bozuklukları, duygusal patlamalar, sonluluk ve depresyon üzere ruhsal meselelere yer hazırlar.” dedi.

Çoğu annenin ‘yorgunum fakat nedenini bilmiyorum’ dediğini kaydeden İdeal, “Fiziksel olarak bir şey yapmasa da zihni hiç durmaz. Bu daima tetikte olma hali, hem vücudu hem de zihni tükenme noktasına getirir. Zihinsel yük birden fazla vakit takdir edilmez, görünmezdir. Bu da annede değersizlik hissi yaratır. Kendisini yalnız, anlaşılmamış ve tükenmiş hissetmesine neden olur.” açıklamasını yaptı.

Yardım etmek değil, birlikte sorumluluk almak hedeflenmeli!

Toplumun, zihinsel iş yükünü çoklukla bayanlara atfettiğini yineleyen Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Kadın, konutun düzenleyicisi, planlayıcısı, ‘her şeyi bilen kişisi’ rolüne sıkıştırılır. Erkeklerin ise çoğunlukla sadece fizikî olarak yaptığı yardımlar görünür hale gelir. Lakin asıl yük planlamakta, takip etmekte ve hatırlamakta kapalıdır.” dedi.

“Erkek ‘yardım eder’, bayan ise ‘sorumludur’. Ortadaki bu fark, zihinsel yükün adil biçimde paylaşılmasının önündeki en büyük pürüzdür.” diyen Dava, kelamlarına şöyle devam etti:

“Üstelik bu yalnızca kişisel ilgilerin değil; kültürel kodların, medyanın, eğitim sisteminin ve yetiştirilme biçimlerinin sonucudur. Erkek çocuklara ‘sorumluluk alma’ değil ‘yardım etme’ öğretilir. Bayanlar ise küçük yaştan itibaren ‘ayrıntıları düşünme’ sorumluluğuyla büyür.

‘Eşim istersem yapıyor zaten’ yahut ‘söylediğimde yardım ediyor’ cümleleri zihinsel yükün hala bayanda olduğunu gösterir. Zira bir kişinin misyon alması için ona vazife verilmesi gerekiyorsa, sorumluluk hâlâ o kişinin değildir. Zihinsel yükün eşit paylaşımı, lakin iki tarafın da faal formda misyon üstlenmesiyle mümkün olur. Baba yalnızca çocuğu parka götüren kişi değil; okul kayıt tarihini bilen, beslenme çantasını düşünen, kıyafet alışverişini planlayan kişi de olmalıdır. Yardım etmek değil, birlikte sorumluluk almak hedeflenmelidir.”

Yükün ne kadarını kendi isteğimizle, ne kadarını alışılmış rollerle taşıdığımızı görmek gerekir!

Zihinsel yükle baş etmek için birinci adımın fark etmek olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Yükün ne kadarını kendi isteğimizle, ne kadarını alışılmış rollerle taşıdığımızı görmek gerekir.” dedi.

İkinci adımın ise bu yükü paylaşma konusunda açık bağlantı kurmak olduğunu kaydeden Dava, “Suçlayıcı değil; gereksinim odaklı bir lisanla konuşmak değerlidir. ‘Bu hususları daima ben düşünüyorum, bu beni yoruyor. Senin de faal katkına gereksinimim var’ üzere cümleler tesirli olabilir. Üçüncü adım ise mükemmeliyetçiliği bırakmaktır. Her şeyi eksiksiz yapma isteği, zihinsel yükü daha da artırır. ‘Yeterince âlâ anne’ olmak, ‘kusursuz anne’ olmaktan daha gerçekçidir. Ayrıyeten annelerin kendi şahsî alanlarını yaratmaları, dinlenmeye ve duygusal dayanak almaya hakları olduğunu kabul etmeleri gerekir. Gerekirse ruhsal dayanak alınmalı. Unutmayın, ruh sıhhatiniz sizin için de çocuğunuz için de değerli.” tekliflerinde bulundu.

Sessizlik, bir çeşit görünmezliğe dönüşür!

Zihinsel yükün lisana getirilmediğinde, vakitle öfkeye, kırgınlığa, içe kapanmaya, korkuya ve depresyona dönüşebildiğinin altını çizen Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Kadınlar birden fazla vakit içten içe ‘bunu neden yalnızca ben düşünüyorum?’ sorusunun karşılığını bulamaz ve kendini yalnız hisseder. Sessizlik, bir tıp görünmezliğe dönüşür. Ne yaşadığını kimse anlamaz zira söylemez. Bu da bayanı iç dünyasında izole eder, bağlantılarda uzaklık yaratır, tükenmişlik hissini artırır.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı