Dijitalleşmenin hayatın her alanına süratle nüfuz ettiği günümüzde teknoloji, sunduğu kolaylıkların yanı sıra birtakım yeni riskleri de beraberinde getiriyor. Telefon, tablet, bilgisayar üzere aygıtların ağır kullanımı ve internete erişim; bilgiye ulaşımı hızlandırıyor, bağlantısı kolaylaştırıyor, eğlenceyi artırıyor lakin öbür taraftan ekrana bağlı bir ömür biçimine sürüklüyor. Bu durumun ‘dijital bağımlılık’ olarak tanımlandığını açıklayan Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu Tezel, “Artık yalnızca gençler değil, her yaştan insanın günlük hayatındaki denetimsiz dijital içerik tüketimi, uyku sisteminden toplumsal bağlara kadar bireylerin hem fizikî hem de ruhsal bütünlüğüne önemli formda ziyan veriyor” açıklamasında bulundu.

Dijital bağımlılığın belirtilerini tanımak, erken müdahale ve tedavi açısından değerli. Bağımlılığın biçimi, yapılan aktifliğe nazaran değişse bile dikkat edilmesi gereken birtakım ortak belirtiler ve davranış örüntüleri vardır diyen Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu Tezel, “Dijital aygıtlara ve çevrim içi aktivitelere çok düşkünlük, olumsuz tesirlerine karşın dijital dünyada geçen vakti denetim edememe ya da sınırlayamama, aygıta erişim olmadığında sonluluk, telaş, huzursuzluk üzere mahrumluk belirtileri yaşama, şahsî hijyen, uyku nizamı yahut beslenmenin ihmal edilmesi, dijital etkinliklerle meşgul olunmadığında mutsuzluk, boşluk hissi ya da tatminsizlik yaşama ve son olarak gerçeklik algısının bozulması bağımlılığın önemli işaretlerindendir. Bireyin yüz yüze bağlar yerine sanal dünyadaki kimliğine öncelik vermesi dijital bağımlılık teşhisine yardımcı olur” dedi.

Dijital detoks gerilimi azaltıyor 

Kısa vadeli bile olsa dijital detoksun bireylerin toplumsal medya kullanımına dair denetim hissini artırabildiğini vurgulayan Tezel, “Dijital detoks, aile bağlarını güçlendirir, toplumsal etkileşimi artırır, ruhsal ve bedensel sıhhati güzelleştirir. Dijital aygıtlardan uzaklaşmak ya da kullanım müddetini azaltmak, hayat kalitesini artırır. Araştırmalar, muhakkak aralıklarla teknolojik aygıtlardan uzak kalmanın gerilimi azalttığı, odaklanmayı kolaylaştırdığı ve genel ruh halini güzelleştirdiğini gösteriyor. Ayrıyeten uzun periyodik ekran maruziyeti; göz yorgunluğu, baş ağrısı ve duruş bozuklukları üzere sıkıntılara da yer hazırlıyor. En azından zorlayıcı olmayan uyku öncesi yani kısa periyodik dijital detokslarla bağımlılık denetim altına alınabilir. Ek olarak yatmadan çabucak evvel telefona bakmak melatonin salınımını geciktirir ve uyku tertibini bozar. Dijital detoks, bu döngüyü de sisteme sokar” dedi.

Uzm. Psikolog Ezgi Dokuzlu Tezel, dijital bağımlılıktan kurtulmaya yardımcı 6 öneriyi paylaştı:

Duygularınızı fark edin

Telefonu neden bu kadar sık kullandığınızı gözlemleyin. Sıkıldığınızda mı? Bir şeylerden kaçmak için mi? Telefonunuzu daima denetim etmenin size nasıl hissettirdiğini anlamaya çalışın.

Kendinize mola vakitleri belirleyin

Örneğin, telefonunuzu her 15 ya da 30 dakikada bir denetim etmek yerine belli vakit dilimlerinde göz gezdirin.

Yemek sırasında telefonunuzu uzak tutun

Cihazı göz önünden kaldırmak, ana odaklanmanızı kolaylaştırır.

Ekran sürenizi takip eden uygulamalar kullanın

Telefon sürenizi ölçen ve toplumsal medya erişimini kısıtlayan uygulamalar, farkındalık yaratabilir.

Gece yatmadan evvel ilişkiyi kesin

Her akşam belirlediğiniz bir saatte telefonu yahut sesini kapatmak bir uyku rutini oluşturmanıza yardımcı olur.

Bildirimleri kapatın

Sürekli ikazlar dikkatinizi dağıtır. Gereksiz bildirimleri devre dışı bırakmak, kullanım gereksinimini azaltır.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı