Klima kullanımının akciğer sıhhati için belli riskler oluşturabileceğini lakin bu risklerin yanlışsız farkındalık ve proaktif tedbirlerle yönetilebileceğini belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, alınacak tedbirlerle teneffüs sıhhatinin ve konforun bir ortada sağlanabileceğini söyledi. Optimum nem düzeylerini koruyarak, tertipli bakım yaparak, hava temizleyicileri kullanarak, uygun havalandırma sağlayarak, sıcaklıkları düzenleyerek ve iç yer bitkileri kullanarak teneffüs sıhhatinin desteklenmesi mümkün olabilir.
İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Lideri Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, klima kullanımında dikkat edilmesi gerekenlere ait değerlendirmede bulundu.
Solunum sıhhatiyle ilgili kaygılar ortaya çıkabiliyor
Klima sistemlerinin iç yer havasından ısı ve nem çektiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, “Bu, içerideki ısıyı dışarıya aktaran kapalı bir devredeki soğutucu akışkan sirkülasyonu ile sağlanır. Ayrıyeten sistemde nem düzeylerini düşürmek için nem gidericilerin yanı sıra toz ve öbür partikülleri toplamak için filtreler bulunur. Klima ve teneffüs sıhhatiyle ilgili telaşlar çok taraflıdır. Klima akciğerleri etkileyebilecek kuru hava, havada artan partiküller ve kirleticiden kaynaklanan düşük hava kalitesi üzere çeşitli potansiyel düzenekleri içerir” dedi.
Kuru hava mukoza zarlarını kurutabilir
Klima sistemlerinin havayı soğuturken ekseriyetle iç yer nem düzeylerini düşürdüğünü, nemin uzaklaştırılmasının ise iç yer ortamlarının çok kurumasına yol açabileceğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, “Kuru havaya uzun mühlet maruz kalmak, teneffüs yollarındaki mukoza zarlarını kurutabilir. Bu durum, tahrişe ve iltihaplanmaya yol açarak teneffüs yolu enfeksiyonlarının daha kolay yerleşmesine neden olabilir. Belirtiler ortasında boğaz kuruluğu, öksürük ve soğuk algınlığı ile gribe karşı artan hassaslık yer alabilir” ihtarında bulundu.
Havada artan partiküller, alerji semptomlarını şiddetlendirebilir
Klima sistemlerinin toz, polen, evcil hayvan tüyü ve öteki alerjenleri tekrar dolanıma sokabileceğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, “Bu durumun tesiriyle alerjisi yahut astımı olan şahıslar, bu partiküllere maruz kaldıklarında semptomlarının şiddetlendiğini görebilirler. Alerjenler, bağışıklık yansılarını tetikleyerek hapşırma, öksürme ve önemli hadiselerde astım atakları üzere semptomlara yol açabilir” dedi.
Bakımı yapılmayan klima sistemleri hava kalitesini düşürür
Uygun formda bakımı yapılmayan klima sistemlerinin küf, bakteri ve başka ziyanlı mikroorganizmaların üreme alanı haline gelebileceği ihtarında bulunan Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, “Bu unsurların havada dolaşmasından ötürü iç yer hava kalitesi düşük olabilir. Küf sporları ve bakterileri astımı şiddetlendirebilir, alerjik tepkilere ve teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açabilir. Çok durumlarda, küfe uzun müddet maruz kalmak uzun vadeli teneffüs meselelerine neden olabilir” ihtarında bulundu.
Klima kullanımı bu hastalıkları etkiliyor
Çok sayıda çalışmanın, klima ile teneffüs sıhhati ortasındaki ilgiyi inceleyerek hem potansiyel riskleri hem de yararları vurguladığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, klima kullanımının astım ve alerjiler, lejyoner hastalığı ve Hasta Bina Sendromu ile irtibatlı tesirlerine dikkat çekti.
Astım ve Alerjiler: Etraf Sıhhati Araştırmaları Mecmuası’nda yayınlanan bir araştırmaya nazaran, klimalı ortamlarda yaşayan şahıslarda hırıltı ve nefes darlığı üzere teneffüs yolu semptomları daha sık görülmektedir. Çalışmanın sonuçları, iç yerlerde kirletici hususlara ve alerjenlere daha fazla maruz kalmaya bağlanmıştır.
Lejyoner Hastalığı: Lejyonella bakterisinin neden olduğu önemli bir zatürre tipi olan Lejyoner hastalığı, bakımı makûs yapılan klima sistemlerindeki salgınlarla ilişkilendirilmiştir. Büyük klima sistemlerinin soğutma kuleleri, bu bakterilerin büyümesini destekleyebilir ve bu bakteriler daha sonra atmosfere yayılabilir.
Hasta Bina Sendromu HBS: “Hasta Bina Sendromu” (HBS) terimi, bina sakinlerinin orada geçirdikleri vakitle alakalı üzere görünen akut sıhhat semptomları yaşadığı fakat belli bir rahatsızlık yahut nedenin bulunamadığı bir durumu tanımlar. Baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi ve teneffüs sorunları semptomlar ortasında yer alır. Klima, içerideki kirleticilerin dolanımına neden olduğundan, klimanın HBS’ye katkıda bulunduğu öne sürülmüştür.
Bu tekliflere kulak verilmeli
Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, potansiyel risklere karşın klimanın teneffüs sıhhati üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak için alınabilecek tedbirleri şöyle sıraladı.
Optimum nem düzeyleri korunmalı: İç yer nem düzeylerini yüzde 30-50 ortasında tutmak için bir nemlendirici kullanın. Bu, mukoza zarlarının kurumasını önlemeye ve teneffüs yolu tahrişini azaltmaya yardımcı olabilir. İç yer nemini bir higrometre ile izleyin ve nemlendirici ayarlarını buna nazaran ayarlayın.
Klima sistemlerinin tertipli bakımı yapılmalı: Klima ünitelerinin sistemli olarak denetim edilmesini, temizlenmesini ve bakımının yapılmasını sağlayın. Bu, filtrelerin değiştirilmesini, kanalların temizlenmesini ve küf ve bakteri üremesinin denetim edilmesini içerir. Yılda en az iki defa profesyonel bakım planlayın ve kullanıma ve iç yer hava kalitesine bağlı olarak filtreleri 1-3 ayda bir değiştirin.
Hava temizleme: Toz, polen ve öteki alerjenler dahil olmak üzere havadaki partikülleri gidermek için Yüksek Verimli Partikül Hava (HEPA) filtreleriyle donatılmış hava temizleyicilere yatırım yapın. Hava temizleyicileri yatak odası ve oturma odası üzere sık kullanılan alanlara yerleştirin ve odanın boyutuna uygun olduğundan emin olun.
Uygun havalandırma:  Pak havanın sirkülasyonuna müsaade vermek için pencere ve kapıları periyodik olarak açarak kâfi havalandırma sağlayın. Bu, iç yer kirleticilerini seyreltmeye ve hava kalitesini düzgünleştirmeye yardımcı olur. Mutfaklarda ve banyolarda aspiratör kullanın ve güç verimliliğini korurken kirli iç yer havasını pak dış hava ile değiştirmek için bir güç geri kazanım vantilatörü (ERV) takmayı düşünün.
Sıcaklık düzenlemesi: Klima ünitelerini çok düşük sıcaklıklara ayarlamaktan kaçının. Soğuk havaya direkt maruz kalmayı önleyen konforlu ve orta bir sıcaklık hedefleyin. Termostatları 22-26°C (72-78°F) ortasına ayarlayın ve gün boyunca sabit sıcaklık sağlamak için programlanabilir termostatlar kullanın.
İç yer bitkileri: Kirleticileri emerek ve nem düzeylerini artırarak hava kalitesini iyileştirebilen iç yer bitkileri kullanın. Yılan bitkisi, örümcek bitkisi ve barış zambağı üzere bakımı kolay bitkileri seçin ve bunları gelişebilecekleri alanlara yerleştirin.
Konfor ve sıhhat ortasındaki istikrar sağlanabilir
Klimanın sağladığı konfor ile potansiyel sıhhat riskleri ortasında bir istikrar kurmanın çok değerli olduğunu vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Osman El Jundi, kelamlarını şöyle tamamladı: “Farkındalık ve proaktif tedbirler, teneffüs sıhhati üzerindeki olumsuz tesirleri kıymetli ölçüde azaltırken, bireylerin serin ve konforlu bir iç yer ortamının yararlarından yararlanmasını sağlayabilir. Klima, çok hava şartlarından korunmamızı sağlayarak ve iç yer konforunu artırarak ömür stilimizde ihtilal yaratmıştır. Lakin akciğer sıhhati üzerindeki potansiyel tesiri, dikkate alınması gereken geçerli bir tasadır. Klimanın teneffüs sıhhatini nasıl etkileyebileceğini anlayarak ve bu riskleri azaltmak için pratik stratejiler uygulayarak, bireyler sıhhatlerinden ödün vermeden klimanın yararlarından yararlanabilirler. Sistemli bakım, gerçek havalandırma ve dikkatli sıcaklık düzenlemesi, klima ikileminin üstesinden gelmenin ve herkes için sağlıklı ve konforlu bir ömür ortamı sağlamanın anahtarıdır.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı