Subtotal $0.00
14
Deloitte, 14. sefer gerçekleştirdiği “2025 Z ve Y Jenerasyonu Global Araştırması”nın sonuçlarını paylaştı.
Şirketten yapılan açıklamaya nazaran, araştırma, 44 ülkeden 23 bini aşkın iştirakçinin iş hayatına, beklentilerine ve bedel sistemine ışık tutarak iş dünyasına değerli bir rehber sunuyor.
Araştırmaya nazaran, 5 yıllık mühlet içerisinde global iş gücünün yüzde 74’ünü oluşturması beklenen Z ve Y jenerasyonu, artık sırf maaş değil, mana, istikrar ve zihinsel yeterli oluş arıyor.
Z jenerasyonunun yüzde 89’u ve Y neslinin yüzde 92’sine nazaran, iş tatmini ve iyilik için emel duygusu büyük ehemmiyet taşıyor. Z neslinin yüzde 54’ü ve Y jenerasyonunun yüzde 53’ü bir iş teklifini değerlendirirken işin mana içermesini “çok önemli” olarak görüyor.
Ayrıca, Z jenerasyonunun sırf yüzde 52’si ve Y neslinin yüzde 58’i zihinsel sıhhat durumlarını “iyi” yahut “çok iyi” olarak pahalandırıyor. Z neslinin yüzde 40’ı ve Y jenerasyonunun yüzde 34’ü “çoğu zaman” gerilimli yahut telaşlı hissettiğini belirtiyor. Bu kümedeki iştirakçilerin yaklaşık üçte biri, işlerinin en büyük gerilim kaynağı olduğunu söz ediyor.
Birinci üçte liderlik konumu yok
Öte yandan, Z jenerasyonunun yalnızca yüzde 6’sı liderlik konumuna ulaşmayı birincil meslek maksadı olarak tanımlıyor. Lakin bu durum, hırs eksikliği manasına gelmiyor. Mevcut patronlarını tercih etme nedenleri ortasında, “öğrenme ve gelişim olanakları”, iş/yaşam istikrarı ve meslek ilerleme fırsatlarının çabucak akabinde birinci üçte yer alıyor.
Z neslinin yüzde 70’i, mesleklerinde ilerlemek için haftada en az bir kere yeni maharetler geliştirmek için vakit ayırdığını belirtirken, Y jenerasyonunda bu oran yüzde 59 olarak dikkati çekiyor.
Genç profesyoneller, yapay zekanın işlerinin kalitesini artırdığına inanıyor
Araştırmaya nazaran, Z jenerasyonunun neredeyse üçte biri gelecek iki yıl içinde patronunu değiştirmeyi planlıyor. Y nesli mesleklerine daha yerleşik bir biçimde devam etse de yüzde 17’si iki yıl içinde iş değişikliği yapmayı düşünüyor. Bu geçişlerin gerisinde daha çok istikrar arayışı, daha yeterli bir iş/yaşam istikrarı, mana duygusu ve yeni hünerler edinme fırsatı bulunuyor.
Ayrıca Z jenerasyonunun yüzde 57’si, Y jenerasyonunun ise yüzde 56’sı günlük işlerinde üretken yapay zeka kullanıyor. İş yerinde üretken yapay zeka kullanan Z ve Y jenerasyonu, bilgi tahlili, içerik üretimi, proje ve strateji idaresi, yaratıcı çalışmalar ve risk tahlilleri üzere birçok alanda bu teknolojiden faydalanıyorlar. Genç profesyoneller, yapay zekanın işlerinin kalitesini artırdığına, stratejik hususlara daha fazla odaklanmalarını sağladığına ve iş/yaşam istikrarlarını güzelleştirdiğine inanıyor.
Öte yandan Z neslinin yüzde 63’ü ve Y jenerasyonunun yüzde 65’i, üretken yapay zekanın işlerini ortadan kaldırabileceğinden korkulu. Her iki jenerasyonun yüzde 61’i, gençlerin iş gücüne girişinin zorlaşabileceğini düşünüyor. Bu nedenle Z neslinin yüzde 66’sı ve Y neslinin yüzde 68’i, üretken yapay zekadan daha az etkilenecek alanlarda çalışmayı tercih edebileceklerini belirtiyor.
Z ve Y neslinin en büyük kaygısı dört yıldır üst üste hayat maliyetleri oldu. Z jenerasyonunun yüzde 48’i, Y neslinin ise yüzde 46’sı kendini finansal açıdan inançta hissetmiyor. Her iki jenerasyonun yarıdan fazlası maaştan maaşa yaşadığını belirtiyor.
Üçte biri yüksek tahsil görmemiy tercih ediyor
Bu telaşlar, memnunluk seviyesini de olumsuz etkiliyor. Hayat maliyetlerinden telaş duyan kesim içerisinde Z neslinin yalnızca yüzde 36’sı ve Y jenerasyonunun yüzde 39’u son bir yılda kendini memnun hissettiğini söylüyor. İştirakçilerin yüzde 80’i ise hem uzun vadeli finansal geleceklerinin hem de günlük finansal durumlarının yaşadıkları gerilime direkt tesir ettiğini söz ediyor.
Araştırmaya katılan Z neslinin yüzde 31’i ve Y jenerasyonunun yüzde 32’si yükseköğrenim görmemeyi tercih ettiklerini belirtiyor. Z jenerasyonunun yüzde 40’ı ve Y jenerasyonunun yüzde 38’i ise en büyük telaşının yüksek eğitim maliyetleri olduğunu tabir ediyor. Lakin bu karar sırf maddi münasebetlere dayanmıyor, üniversite eğitiminin sunduğu içeriklerin, gençleri iş gücüne hazırlamada kâfi uygulamalı tecrübesi sağlayıp sağlamadığına dair genel bir kuşku dikkati çekiyor.
Z jenerasyonunun yüzde 65’i ve Y jenerasyonunun yüzde 63’ü, son bir ay içinde etraf konusunda kaygılı yahut telaşlı hissettiklerini belirtiyor. Z jenerasyonunun yüzde 65’i ve Y jenerasyonunun yüzde 63’ü, etraf dostu ve sürdürülebilir eser ya da hizmetler için daha fazla ödeme yapmaya istekli olduklarını tabir ediyor. Z neslinin yüzde 23’ü ve Y neslinin yüzde 22’si, bir iş teklifini kabul etmeden evvel şirketin çevresel tesirlerini yahut siyasetlerini araştırdığını söylüyor.
“Genç nesiller sadece bir iş değil, bir bedel ve mana arıyor”
Açıklamada görüşlerine yer verilen Deloitte Türkiye İnsan Kaynakları Yönetimi Hizmetleri Lideri İlksen Keleş, araştırma sonuçlarının, meslek memnuniyeti ve nihayetinde mutluluğa ulaşma yolunda klasik kuralları ve eski yapıları aşan bir profesyonel jenerasyonun ortaya çıktığını gösterdiğini belirtti.
Finansal garanti, meslek gelişimi ve zihinsel sıhhat üzere hususların birbiriyle bütünleşmiş durumda olduğuna değinen Keleş, “Genç nesiller artık sırf bir iş değil, birebir vakitte bir paha ve mana arıyor. Kurumların bu bütünlüğü sağlayabilen yapılar kurması, genç yetenekleri çekmek ve elde tutmak açısından hayati değer taşıyor” tabirlerini kullandı.
Keleş, Z ve Y neslinin hırslı olduğunu lakin onlar için muvaffakiyetin, kesinlikle kurumsal merdivenin en doruğuna tırmanmak manasına gelmediğini kaydetti.
